Smutny obraz Polmosu Kraków

Będąc ostatnio w Krakowie pojechałem na ulicę Fabryczną, gdzie pod numerem 13 mieści się wielki zakład – dawna destylarnia Polmos Kraków. Widok jest przygnębiający, krakowski Polmos, choć znalazł inwestora, jest jedną z wielu ofiar trwającego od lat kryzysu w polskiej branży spirytusowej. Budynki popadają w ruinę lub są podnajmowane, teren jest zaniedbany. Podobny los spotkał wiele innych dawnych Polmosów, m.in. w: Sieradzu, Łodzi czy Warszawie.


Obecnie dawna Destylarnia Kraków jest własnością grupy kapitałowej Sobieski, zakład zamknięto, znaczną część majątku sprzedano, zaś część alkoholi wcześniej produkowanych w Krakowie obecnie powstaje w Polmosie Łańcut. Wytwórnia Wódek powstała w 1931 roku, jednak w Krakowie produkowano wódki już od końca XV wieku, co potwierdza przechowywana w Bibliotece Jagiellońskiej książka Stefana Falimirza „O ziołach i mocy yich” wydana w 1534 roku. Alkohol produkowany w Krakowie sprzedawano m.in. do: Pragi, Norymbergii, Wilna i Kijowa. Według spisu z 1786 roku działało w Krakowie 35 gorzelni. Prawdziwa eksplozja gorzelnictwa nastąpiła w XIX wieku, w 1835 roku działało na tym terenie 4900 małych gorzelni. Wprowadzony rok później podatek spowodował ich spadek do 1900. Specjalizowano się w wyrobie wódek gatunkowych. Zasłynęła wówczas Wytwórnia Wódek Gatunkowych, Rosolisów, Likierów i Rumu Edwarda Urbana, założona w 1877 roku, a mieszcząca się w centrum Krakowa przy ul. Wiślnej 1. W 1899 roku M.A. Urbach uruchomił wytwórnię sztucznych koniaków. Kolejną destylarnię założył Piotr Porzycki. W 1910 roku powstała Fabryka Wódek Krakus, w 1911 roku powstała Fabryka Wódek i Likierów Arkadia. Po I Wojnie Światowej działało w Krakowie 11 wytwórni wódek, a wśród nich m. in. słynny Krakus i Baczewski i na ich tradycji w 1931 roku powstała Krakowska Destylarnia. W 1945 roku znacjonalizowana, włączona do struktur Polmosu jako Krakowskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Spirytusowego i Drożdżowego Polmos. Poza ogólnopolmosowymi markami produkowano to Starkę Krakowską, a także winiaki i jarzębiaki. Od 1974 roku poza alkoholami wytwarzano tu Pepsi-Colę. W 1991 roku Polmos Kraków wyodrębnił się z centralnych struktur i zaczął wprowadzać własne oryginalne receptury. Dużym sukcesem pierwszej połowy lat 90. była wódka Cymes (a także jej pokrewne – Jankiel i Rachela). W tym okresie produkowano też m.in.: Starkę Krakowską, Winiak Krakowski Senator, Winiak Jagielloński 1410, Winiak Luksusowy, Przepalankę Krakowską, wódki: Specjał, Silver, Koronna – Crown, Centuś, Złota Żytnia, Galicyjska, Krakowska i Krakowska Wytrawna, Fiddler, licencyjne Black Death i Drakula, a także wiśniówki: King Cherry, Queen Cherry, Magnat Golden Cherry oraz Cracow Dry Gin – łącznie w połowie lat 90. XX wieku dysponowano ofertą ponad 100 różnych alkoholi. W 1995 roku zbudowano własny zakład rektyfikacji spirytusu. W 1996 roku pojawiła się marka Cracovia (w wersjach Classic i Supreme), a w 1999 roku firma wykupiła prawa do marek Winiak Luksusowy i Winiak Pałacowy (ten drugi potem przejął Polmos Białystok). W 2002 roku pozyskano inwestora, zakończono proces prywatyzacji i nowym właścicielem została Grupa Belvedere, właściciel m.in. marki Sobieski. W 2004 roku firmę wyróżniono godłem „Teraz Polska”. W styczniu 2010 roku Polmos Kraków zakończył działalność, większość urządzeń do destylacji trafiła do innych gorzelni Grupy Belvedere. Budynki niszczeją, część jest podnajmowanych rozmaitym firmom. Wódka Krakowska powstaje obecnie w Łańcucie, pozostałe receptury nie są wykorzystywane.

Obecną sytuację obrazuje galeria zdjęć.

 

 

Scroll to Top
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Warsaw Spirits Competition 2024

Rejestracja otwarta

Zgłoś swoje uczestnictwo w festiwalu!
Zniżka EARLY BIRD -10% do 31 marca.

Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.