Fabryka Wódek i Likierów Markus Henius w Toruniu

Heniusowie należeli do najbogatszych rodzin żydowskich w XIX-wiecznym Toruniu. Od 1863 roku Markus Henius mieszkał w jednej z najbardziej reprezentacyjnych kamienic Torunia (istnieje do dziś – Rynek Staromiejski 5, po sąsiedzku z Dworem Artusa), tzw. Dom Pod Turkiem (na dole była gospoda). W tym domu od 1868 roku działała Fabryka Spirytusu, potem znana jako Fabryka Wódek i Likierów Markus Henius (lub po niemiecku Marcus Henius Likör Dampf, Sprit & Fabrik). Jak podają źródła, gospoda była ulubionym miejscem spotkań toruńskich flisaków. Fabryka zaś słynęła z likieru – Thorn Schnaps Likör , choć produkowała też m.in. zbożową wódkę.

Markus Henius zmarł w 1892 roku, w kamienicy pojawili się nowi lokatorzy, jednak fabryka wódek działała nadal. Niewiele można znaleźć informacji na jej temat, choć zachowały się np. flasze z zielonego szkła z prosto ściętymi bokami (tzw. kątówki) z wypukłym napisem w szkle Marcus Henius. Nie znalazłem żadnych dokumentów po 1918 roku, nie wiadomo zatem co stało się z fabryką po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (jedyne znane mi materiały dotyczą potwierdzenia koncesji na wyrób likierów, wódek i spirytusu w 1909 roku), jest jednak wysoce prawdopodobne, że podobnie jak wiele innych zakładów spirytusowych na ziemiach Rzeczpospolitej, została ona zniszczona podczas I wojny światowej (szacuje się, że zniszczeniu uległo w tym czasie ponad 60% gorzelni). Ja mam w moich zbiorach rachunek z marca 1912 roku, a więc już 20 lat po śmierci założyciela destylarni, na sprzedaż alkoholu, wystawiony przez Marcus Henius Likör Dampf, Sprit & Fabrik G.m.b.H. w mieście Thorn, jak po niemiecku nazywał się Toruń. Ciekawostką jest, że firma posługiwała się herbem rodziny Schotdorffów, która w 1578 roku postawiła wspomnianą kamienicę Pod Turkiem. Ten sam herb jest do dziś na fasadzie, jest to renesansowa płaskorzeźba przedstawiająca dwupolową tarczę, gdzie w lewym polu znajduje się pół czarnego orła na żółtym tle, w prawym pieniek sękaty na czarnym tle. Na kamienicy widnieją daty 1578 / 1803.
Jak smakował toruński Thorn Schnaps Likör, tego już nigdy się nie dowiemy.

Kamienica Schotdorffów współcześnie, godło Schotdorffów oraz Dionizos siedzący na beczce z inicjałami M.H. (Marcus Henius) i datą 1885

SONY DSC SONY DSC SONY DSC

rachunek na zakup alkoholu w marcu 1912 roku z zakładu Marcus Henius

Marcus Henius

Scroll to Top
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Warsaw Spirits Competition 2024

Rejestracja otwarta

Zgłoś swoje uczestnictwo w festiwalu!

Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.