Alkohole grudnia 2021

Koniec roku to zawsze dużo nowych próbek, trzeba nadrobić zaległości, sprawdzić, jak zmieniły się polskie popularne receptury wraz z kolejnymi obniżeniami mocy wódek i likierów. Wnioski są smutne, bo wiele receptur zostało zepsutych, stąd też w grudniu dużo nisko ocenionych pozycji. Spróbowałem 178 nowych trunków, większość próbek (98) znalazła się w medalowym przedziale ocen 80-100.

Przypominam zasady punktacji. Maksymalna liczba punktów do uzyskania to 100, minimalna to 0. Punktowane są: aromat (do zdobycia 30 punktów), smak (30), finisz (30) i całościowe wrażenie (10), na które składają się takie elementy jak harmonia czy nowatorstwo, to znaczy, że nawet kontrastowo poustawiane smaki i aromaty mogą dostać wysoką ocenę, jeżeli będą interesujące i innowacyjne.
Oceny rozłożyły się jak w tabeli

miesiąc	0-10	10-20	20-30	30-40	40-50	50-60	60-70	70-80	80-90	90-100
I	2	0	0	2	8	10	17	14	30	16
II	0	0	4	4	2	8	11	10	22	11
III	0	1	0	0	2	3	12	12	22	10
IV	0	3	2	5	6	8	14	29	52	12
V	0	0	2	6	7	9	14	33	51	31
VI	2	0	3	10	13	13	32	42	84	30
VII	0	0	0	1	1	2	8	23	55	13
VIII	0	2	3	0	1	2	8	18	68	31
IX	1	1	0	2	8	10	17	19	102	41
X	1	2	1	5	8	13	18	55	103	35
XI	1	3	1	0	3	2	7	11	49	18
XII	2	3	4	8	4	10	20	29	54	44
razem	9	15	20	43	63	90	179	295	692	292

Alkoholem grudnia jest Podole Wielkie Ziemniak 2020 Alter Ego (43%) z notą 96,5. Zapach bardzo słodki, jest lekko nuta marchwi, ale też nieobecne w innych ziemniakach nuty owoców – czereśni, jakiejś mało aromatycznej odmiany gruszki. Do tego dużo bananowej słodyczy. Smak w pierwszej chwili cierpki, jak przecięty surowy ziemniak, po chwili dochodzą nuty oleiste – słonecznik, rzepak. Dalej to ewoluuje w kierunku słodkich czipsów ziemniaczanych, czy nawet czipsów z batatów. Finisz jest delikatnie pikantny i delikatnie słony, ale przede wszystkim daje wrażenie „pełnych ust”, masa bardzo świeżego łuskanego słonecznika. Bardzo, bardzo długi posmak.
Wódka czysta grudnia to Miracle (40%) z notą 91,5. Zapach delikatny, słodkawy, nieco różany. Smak leciutko winogronowy, cierpkawy, nutka korzenna, rozgrzewająca. W finiszu pieprz, imbir, goździki, piernikowy finisz.
Wódka smakowa grudnia to Wasabi Farm Vodka (40%) z notą 96. Spirytus ziemniaczano-zbożowy, macerowane świeżo starte kłącze wasabi. Bardzo kręci w nosie, bardzo mocne wasabi, wyciska łzy. Smak słodko-ostry, idealnie oddaje charakter wasabi. Finisz ostry, chrzanowy, delikatnie słony. Wszystko to bardzo naturalne.
Jest w grudniu nagrodzony young spirit – Młody Ziemniak 2019 Edycja Jubileuszowa (40%) z notą 92,5. Zapach zielonego ziemniaka, ogórka, słodka skrobia, wanilia, lekko dymne. W smaku pestki dyni, pestki słonecznika, tłusty, słodko-ziemisty. Finisz gorzkawy, dużo oleistych roślin – rzepak, słonecznik, dymna nuta, ziemniak z ogniska. Destylowany w eksperymentalnym alembiku.
Armaniak grudnia to Armagnac Marquis de Montesquiou Bold Reserve (40%) z notą 90,5. Z dwóch regionów upraw gaskońskich winogron – Bas-Armagnac i Tenareze. Wykorzystano stare beczki z gaskońskiego dębu. Przyjemny zapach rodzynek, wiśni, fig, orzechów włoskich, lekko nuta tytoniu, lekko żywicy. W ustach sporo rodzynek, nuta tytoniowa, śliwki, wiśnie. W finiszu dochodzą nuty ziołowe i anyżowe, lekko słoność, rodzynki.
Ginem grudnia jest limitowana edycja Jonston Yuzu áto Gin (40%) z notą 92,5. Intensywny zapach mandarynek i pieprzu, bardzo elegancko i harmonijnie połączony. Smak cytrusowy – do mandarynek dochodzi limonka, grejpfrut, wyraźnie jałowiec, pieprz, zioła w tle, jakby tymianek. W finiszu gorzkie, oleiste, grejpfruty, cytryny, duża rześkość, dużo jałowca.
Whisky single malt grudnia to Lagavulin 26YO DSR 2021 (44,2%) z notą 96,5. Whisky dojrzewała w beczkach po sherry pedro ximenez i oloroso. Piękny zapach wędzonych śliwek, pieczonych jabłek, lekka nuta fermentowanego na sucho czarnego czosnku. Do tego lekko anyż, lekko nuty kiszonkowe i solankowe. Smak delikatny, gorzkawy – głóg, tatarak, sadza, dym, jodyna. W finiszu sporo soli, solone mięso, jodyna, wodorosty i inne kojarzące się z morzem rośliny. Do tego lekko nutka herbaciana. Subtelna, elegancka, a zarazem mocno wrośnięta w terroir Islay whisky.
Whiskey irlandzka grudnia to Kinahan’s Irish Whiskey KASC Project No 3 (43%) z notą 84. Blend, leżakowany w specjalnie przygotowanych beczkach zbudowanych z klepek pięciu różnych rodzajów drzew (dębów: portugalskiego, amerykańskiego, francuskiego i węgierskiego oraz drewna orzecha). Zapach pełen wanilin, słodki, bourbonowy, lekko śliwki. Smak słodko-cierpki – dużo orzechów laskowych i włoskich, pigwa. W finiszu śliwki, wędzone śliwki, wanilia, orzechy, bourbon.
Rumem grudnia jest Cihuatan Xaman XO (40%) z notą 93. Najpierw leżakował 15 lat w beczkach po bourbonie, a potem jeszcze rok w beczkach ze świętego drzewa Majów ceiba. Zapach intrygujący – banany, papaja i jakieś trudne do nazwania słodkie owoce. Jest też trochę kokosa i wanilii. Smak wytrawny, cierpki, skórzasty, ale jednocześnie bardzo bananowy. W finiszu przyprawy korzenne – goździki, cynamon, soczysta pomarańcza.
Jest też arrack miesiąca – Botavia Arrack Naga (42,7%) z notą 92,5. Destylat z melasy, fermentowany z udziałem drożdży pochodzących z czerwonego ryżu. Mieszanka destylatów z alembików i z kolumny rektyfikacyjnej. Dojrzewał w beczkach z lokalnej odmiany drzewa tekowego przez trzy lata, a potem jeszcze cztery lata w beczkach po bourbonie. Zapach bardzo wytrawny i dość słony, dużo skóry, wilgotnych liści, suszonych śliwek. W smaku cierpki, nuty herbaciane, tytoniowe, słone. Finisz długi, ściągający, sól i tabaka.
Tequila grudnia, a właściwie nie do końca tequila, bo inny region upraw agawy, to Ninfa Raicilla (40%) z notą 89. Wytwarzana przez rodzinę Galindo od XVI wieku w tym samym miejscu, w górach San Sebastian del Oeste. Ninfa Raicilla powstaje wyłącznie z agawy odmiany maximilian, jest pieczona w glinianych piecach opalanych lokalnym drewnem, fermentowana w dwustulitrowych dębowych beczkach, destylowana w miedzianym alembiku dwukrotnie. Zapach jest kwaśny, kiszono-drożdżowy, nuty kwiatowe i ziemiste, aromatyczne egzotyczne drewno, przyprawy korzenne. W ustach kwaśno-korzenna: żeń-szeń, kiszona rzodkiew, kiszony imbir, lekko słodycz w stylu rhum agricole. W finiszu trawiastość, ziemistość, sól, soja, rzodkiew, pozostawia szorstki język.
Likier grudnia to Jakob Haberfeld Miodonka Barrel Aged XI 2021 (40%) z notą 93,5. Miodowy likier starzony w beczkach po szkockiej torfowej whisky Laphroaig. Dokładnie to beczka kolejnego napełnienia, bo zanim wlano do niej likier miodowy, leżakowało w niej jeszcze ciemne piwo Musko z browaru Nook. I właśnie chmiel, poza miodem, jest na pierwszym planie. Nuty nieco ziołowe, nieco korzenne, leśne, a głębiej jest też nuta medyczna, charakterystyczna dla Laphroaig. Smak zaskakujący – jakby wędzone śliwki w miodzie, choć są tu też orzechy, a może bardziej młoda leszczyna. W finiszu właściwie zapominamy o miodzie, jest tak słodowy – pełen piwa, kwasu chlebowego, whisky, torfu, wędzenia (zwłaszcza wędzonych śliwek, choć i wędzonych liści czarnej porzeczki). I przy tym wszystkim finisz jest rześki.
Odkryciem grudnia jest młoda angielska destylarnia Filey Bay. Powstała w 2016 roku w angielskim Yorkshire i jest pierwszą destylarnią single malt w historii regionu. Ulokowani w wiosce Hunmanby, w pobliżu Zatoki Filey. Korzystają wyłącznie z jęczmienia uprawianego na własnej farmie. Mają dwa duże alembiki oraz czteropółkową miedzianą kolumnę. Whisky leżakują w beczkach po: bourbonie, sherry, moskatelu, lokalnym piwie IPA, czy w beczkach po torfowych whisky.
I na koniec lektura grudnia, pogodna książka Michał Bardela i Małgorzata Sułek „Winne osobliwości” (Czas Wina), która w formie krótkich historyjek przedstawia różne naj, naj, naj w świecie win. Nie jest to jednak żaden ranking, a zbiór historyjek, czasami to naj wcale nie jest naj, ale tak się utarło, lub tak się winiarzowi wydaje, co autorski duet ze swadą ujawnia.

Alkohol grudnia 2021: Podole Wielkie Ziemniak 2020 Alter Ego (Polska)