Alkohole listopada 2015

W listopadzie próbowałem aż 227 nowych alkoholi, a ich wybór był bardzo zróżnicowany. Przez tydzień byłem w Rydze, co było dobrą okazją dla poznania lokalnego rynku wódek i likierów. Wybór trunków był znów ogromny, przyznałem osiem not najwyższych (5 gwiazdek) i 20 razy notę 4,5, czyli bardzo podobnie jak w październiku.

Alkoholem miesiąca została Tennessee whiskey Jack Daniel’s Sinatra Century (50%), edycja specjalna z okazji stulecia urodzin Franka Sinatry, droga i bardzo luksusowa Tennessee whiskey. Wypalone beczki z białego amerykańskiego dębu zostały specjalnie wyżłobione by nadać whiskey bardziej dymnego charakteru. Frank byłby zachwycony, gdyby dożył tej edycji, wydanej z płytą i książeczką oraz specjalną spinką do krawata. Smak bardzo typowy dla Jacka, a jednocześnie bardziej kompleksowy, głęboki. Dużo wanilii, syrop klonowy, toffi, rurki z kremem w nosie, odrobina dymu, dalej bekon, pieczone jabłko, kandyzowana pomarańcza. W ustach: banan, ananas, kokos, mango, oczywiście syrop klonowy, nawet naleśniki z syropem, poza tym: skóra, popiół cygara. W finiszu, bardzo długim – ciasteczko maślane, pencakes oraz smażony banan, a na samym końcu – herbata, dziurawiec, koper i piołun. Gładka, delikatna, nie czuć mocy alkoholu. Można o tej whisky opowiadać na wiele sposobów, w zależności od pogody, posiłku, pory dnia i nastroju. Jest niezwykle bogata, słodka, niezależnie od nastroju – zachwycająca. Trunek wybitny, wart swojej ceny, jednocześnie degustując nie ma wątpliwości, że to Jack Daniel’s, specjalna edycja zachowuje w pełni styl Jacka No 7. Absolutnie nie do drinków.
Nie łatwo było wybrać wódkę listopada. O to miano rywalizowały aż trzy znakomite produkty, dwie wódki z odległego Tatarstanu – Tundra i Russkaya Valuta Platinum oraz szwedzka Pure Green (40%). Wygrała ta ostatnia, wódka robiona z ekologicznych upraw pszenicy ozimej. Marka jest szwedzka, ale cały proces produkcji – od zboża do butelki – odbywa się we Francji, w regionie Charente, w Chateau Bonbonnet. Destylowana sześć razy. Aromat lekko waniliowy i cukru pudru. W ustach: delicje, rurki z kremem, niezwykle delikatna, słodka. Finisz kandyzowanej pomarańczy. Wspaniała wódka.
Brandy listopada to Kvint XO Surprise 10YO (40%), aromaty niezwykle bogate – od rodzynek po… czarny chleb, jest tu też zapach drożdży, ale i zielonych jabłek, a i gruszek w occie. W smaku słodkie – deserowe winogrona, rodzynki, wanilia, ciasto ponczowe. Trochę za słodki ten finisz, za prosty w stosunku do aromatów, choć długi i przyjemny, na koniec przechodzi w przefermentowany miód.
W kategorii koniaku miesiąca było wyjątkowo tłoczno, bo aż trzy trunki kandydowały do wyróżnienia: Fransac XO 50 ans Grande Champagne, Fransac Extra Old 70 ans oraz Courvoisier Extra Fine Champagne (40%). Wygrał ten ostatni. Ma cudowny aromat: rodzynki, morele i gruszka w syropie, tuja, sosna, pieprz czarny. Smak słodki, syrop klonowy, ale też z lekką nutą tytoniową. Dużo dębiny i nieco skóry. W finiszu: rodzynki, suszone morele i pieprz, a także dużo dębiny.
Armaniakiem miesiąca został Janneau XO (40%), aromat słodki, deserowy: czekolada z rodzynkami, wanilia i cukier puder. A głębiej – brzoskwinie i pomarańcze. Smak niezwykle przyjemny – cytrusy i tytoń, ale harmonijnie się przenikają, trochę cięższych tonów dębu spotyka się z rześkością bardzo dojrzałej brzoskwini. Jest też przyjemna nuta pieczonego jabłka.
Grappą listopada została Villa de Varda Invecchiata Müller-Thurgau (40%), jej największą rywalką była Nonino il Prosecco. Jednoszczepowa, starzona w beczkach. W aromacie przede wszystkim rumianek i kwiat lipy, kwiat wiśni, nieco miodu, słodko i ziołowo jednocześnie. W ustach zaskakująco delikatna, słodka, prawie likierowa, ale to likier kwiatowo-ziołowy, rosolis z nutą lukrecji i kopru.
Wyjątkowo w listopadzie nagradzamy pisco, jest to chilijski Gubernador (40%) pisco z winnic Miguel Torres. Robione jest w połowie z winogron szczepu muscatel Alexandria, w połowie z muscatel rosé. Aromat bardzo delikatny i zaskakująco cytrusowy – skórka cytryny. Głębiej – róże, jaśmin, bugenwilla i hibiskus. Smak jest znakomity – kwiatowy, jak woda różana, z lekką nutką ziołową, jałowcową, a w finiszu: skórka cytryny, bergamotka i fiołki.
Rumem listopada wybrałem Mount Guy XO 30YO (40%) z Barbadosu, jego rywalem był Caroni 16YO 1997. Aromat egzotyczny – banany i mango, ale też trochę ziół: liść laurowy, rozmaryn. W ustach: banany, truskawki i poziomki.
Whisky blendowana listopada to Ballantine’s Christmas Reserve (40%), specjalna edycja stworzona przez master blendera Sandy’ego Hyslopa, mieszanka ok. 40 różnych whisky słodowych i zbożowych. W nosie dużo bakalii, przede wszystkim rodzynki, ciasto z rodzynkami, babka drożdżowa, odrobina ziaren palonej kawy, cynamon. W ustach bardzo słodko i owocowo: jabłka, gruszki, pomarańcze kandyzowane, lukier, papaja, likier fiołkowy. Szkoda, że finisz jest krótki.
W rywalizacji do tytułu whisky single malt listopada liczyły się: Mortlach 15YO 1994 Bourbon Oak Murray David, Lagavulin 1998-2014 lgv 4/503. Bowmore Islay 15YO Laimrig 2nd Edition oraz Highland Park Svein (40%) i wygrał ten ostatni. Aromat słodki, lekko dymny, ciasto drożdżowe z rodzynkami. Orzechy włoskie i morele suszone. Miód i dżem pomarańczowy. W ustach pyszny – rozlewa się słodyczą miodu i propolisu. Dalej: grzanka z marmoladą, śliwki, drożdże. W finiszu landrynki, ale też dalej grzanka i drożdże. Bardzo udana edycja Highland Park.
Okowitą listopada została armeńska morelowica Abrikon (44%), z gór Ararat. Destylowana trzykrotnie, najpierw w otwartym kotle, potem w alembiku szarentejskim. To młody destylat, bardzo rześki, aromatyczny.
I likier miesiąca, którym jest lekki, śmietanowy Riga Black Balsam Cream (17%). Zrobiony na bazie bittera Riga Black balsam doskonale łączy słodycz śmietanki, wanilii, karmelu, z goryczą ziół. Doskonale zmieszany, nie rozwarstwia się, sprzedawany w eleganckich kamionkowych flaszach.
Odkryciem listopada jest łotewski destylat z owoców firmy Dzidris, dostępny w dwóch wersjach: Ābolu i Upeņu Spirts, destylowany z jabłek i czarnej porzeczki. Mocny (45%), wyrazisty, bardzo aromatyczny, o smaku świeżych owoców. Destylacja obydwu w 2009 roku, oferowane są w wielkich szklanych butlach z korkiem.
Wydarzeniem miesiąca były zawody barmańskie z Czarną Rygą – Riga Black Balsam Global Cocktail Challenge – międzynarodowy konkurs w miksowaniu likieru Riga Black Balsam, jednego z najstarszych bitterów, których receptury dotrwały do naszych czasów. Organizatorem imprezy, która odbyła się 25 listopada w klubie Crystal w Rydze, był właściciel marki, Amber Beverage Group oraz stowarzyszenie barmanów Latvian Bartenders Federation. Wzięło w niej udział 48 barów z 11 krajów: Litwy, Łotwy, Estonii, Rosji, Ukrainy, Finlandii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii, Izraela, Indii.
Książką listopada jest „Bourbon in Kentucky” Chestera Zoellera (Butler Books). Autor jest historykiem, miłośnikiem bourbona, ale też przez kilka lat zajmował się destylacją, prowadząc od 1998 roku rodzinną destylarnię (przekazał ją następnie synowi). Jest twórcą bourbona Jefferson’s Reserve i współtwórcą bourbona Sam Houston. Przede wszystkim zaś jest wielkim miłośnikiem stanu Kentucky. Jego obszerna monografia doczekała się dwóch wydań. Skrupulatnie zbiera informacje o dosłownie setkach nie istniejących już gorzelni we wszystkich hrabstwach stanu, wzbogacając tekst – gdzie się da – o materiał zdjęciowy. Opisuje też historię bourbona w Kentucky i jego produkcję, podaje liczne historyczne dane statystyczne. O wielu miejscach słuch dawno zaginął, zburzono budynki, zapomniano smak whisky, ale Chester Zoeller zebrał to wszystko, co mu się udało znaleźć i jest to iście benedyktyńskie dzieło.
W listopadzie nie wybrałem żadnego kalwadosa, ginu, bourbona czy tequili, próbowane jakoś do mnie nie przemawiały. Jak wspomniałem, spróbowałem 227 nowych mocnych trunków. Oczywiście alkohole miesiąca, to nie są trunki, które w listopadzie 2015 roku pojawiły się na rynkach, ale moje subiektywne podsumowanie tego, co próbowałem i zrobiło na mnie największe wrażenie.

Alkohol listopada 2015: Jack Daniel’s Sinatra Century (USA)

Wódka listopada 2015: Pure Green (Szwecja)