Alkohole roku 2019

Jako nominacje do tytułu najlepszych alkoholi roku brane były pod uwagę wszystkie alkohole degustowane przeze mnie w 2019 roku, niezależnie od daty ich produkcji czy butelkowania, ceny, rodzaju czy dostępności na polskim rynku. Tradycyjnie serwis Spirits.com.pl uhonorował złotymi i srebrnymi medalami najlepsze alkohole w wybranych kategoriach, a także najlepsze książki na temat alkoholi. Nominacje do tytułu alkoholi roku otrzymały trunki, które były od stycznia do końca grudnia 2019 roku wyróżniane jako najciekawsze pozycje miesiąca, a także wszystkie inne alkohole, które w swoich kategoriach otrzymały powyżej 95/100 punktów.

Trochę statystyki
Łącznie było to 1929 alkoholi z następujących miejsc: Albania (1), Armenia (5), Austria (78), Australia (2), Azerbejdżan (2), Barbados (17), Belgia (9), Bermudy (1), Brazylia (44), Bahamy (2), Białoruś (26), Belize (2), Kanada (4), Chile (8), Chiny (14), Kolumbia (10), Kuba (7), Czechy (34), Niemcy (80), Dania (9), Dominikana (15), Ekwador (3), Estonia (12), Hiszpania (17), Finlandia (4), Fidżi (2), Francja (77), Wielka Brytania: Szkocja, Walia, Anglia, Irlandia Północna (347), Gruzja (7), Gujana (4), Gujana Francuska (1), Gwadelupa (3), Grecja (22), Gwatemala (3), Chorwacja (1), Haiti (9), Węgry (10), Irlandia (62), Indie (9), Islandia (1), Włochy (193), Jamajka (27), Japonia (34), Kenia (1), Saint Kitts i Nevis (4), Korea Pd (1), Saint Lucia (1), Litwa (5), Łotwa (1), Macedonia (4), Madagaskar (3), Martynika (15), Mauritius (7), Meksyk (41), Nikaragua (1), Holandia (17), Norwegia (7), Nepal (2), Nowa Zelandia (1), Panama (21), Peru (11), Filipiny (2), Polska (295), Portugalia (49), Paragwaj (1), Reunion (3), Rumunia (2), Rosja (6), Seszele (1), Szwecja (4), Słowacja (7), San Marino (5), Surinam (1), Salwador (1), Trynidad i Tobago (6), Tajwan (3), Ukraina (108), USA (64), Wenezuela (6), RPA (3).
Najliczniej reprezentowane kategorie to: likiery (343), whisky single malt (276), rum (273), marc i grappy (152), destylaty owocowe (130), whisky blendowane (122), giny i jałowcówki (121), wódki czyste (109), brandy, koniaki i armaniaki (89), wódki smakowe (87). Inne kategorie (m.in.: tequile, mezcale, kalwadosy czy bourbony) miały po mniej niż 50 próbek.

Jak oceniane były degustowane alkohole? Ocenę 0-10 otrzymało 37 próbki, ocenę 10-20 – także 37, ocenę 20-30 – 33, ocenę 30-40 – 79, ocenę 40-50 – 85, ocenę 50-60 – 104, ocenę 60-70 – 238, ocenę 70-80 – 309, ocenę 80-90 – 677, ocenę 90-95 – 278, a najwyższą ocenę 95-100 – 52. Przeważały zatem trunki przyzwoite i dobre, co jest odzwierciedleniem krajowych i światowych trendów do premiumizacji alkoholi, ale też poprawy technologii. Oczywiście najtańsze i najniższej jakości alkohole były w grupie degustowanej niedoreprezentowane, ale też obecnie większość z nich trafia do dyskontów, a nie do barów czy sklepów z alkoholami świata. W przedziale medalowym, a więc od oceny 80 w górę w 2019 roku było 52,25 próbowanych alkoholi i pod tym względem był to rok rekordowo udany (48,2% w roku poprzednim).

Porównanie łącznych ocen alkoholi za okres 2015-2019

Alkohole miesiąca
Co miesiąc przez cały rok nagradzaliśmy Alkohole Miesiąca. Warto je przypomnieć. Zaczynając od stycznia były to: tequila Jose Cuervo Reserva de la Familia 2016 (Meksyk), rum Zacapa Royal (Gwatemala), koniak François Voyer Ancestral No 8 (Francja), brandy Sarajishvili 1945 (Gruzja), rum SBS Venezuela 2004 (Wenezuela), rum Vale Royal 2006 Long Pond 12YO (Jamajka), okowita Engel Wachauer Williams Birnenbrand 2007 (Austria), Tamaulipas Derrumbes Mezcal Amole Americana (Meksyk), koniak Hennessy Paradise Imperial (Francja), gin Hendrick’s Orbium (Szkocja), whisky blendowana Grant’s 29YO CU (Szkocja) i wódka Green Day Crystal (Ukraina).

Nominowane wódki czyste
Lvivski Standart Sribna (Ukraina), Gold (Polska), Nerpa Baikal (Rosja), Prohibicja Wódka Czysta Ziemniaczana (Polska), Chopin Rye Organic (Polska), Jakob Haberfeld Zgoda Rye (Polska), Miler Wódka Polska Ziemniaczana maj 2019 (Polska), Podole Wielkie Wódka Ziemniaczana (Polska), Luksusowa Żyto & Ziemniak (Polska), Juliusz Słowacki (Polska), Green Day Crystal (Ukraina), Belarus Sineokaya Vasilkovaya (Białoruś).

Nominowane wódki smakowe
Nemiroff Peach (Ukraina), J.J. Kurberg Pipar (Estonia), Wokulski Wódka Rzemieślnicza 2019 (Polska), Stumbras Raspberry (Litwa), Jakob Haberfeld Piołunówka (Polska), Khortytsa Black & Gold (Ukraina), Carvia (Francja), Roberto Cavalli Vodka & Pineapple (Włochy).

Nominowane wódki starzone
Bimber Vodka Starzony w beczce 2018 (Polska).

Nominowane new make/young spirit
Salogonka Klasicna (Ukraina), Moe Handsa Rye (Estonia), Beloruskaya Kolekciya Samogon Rzhanoy (Białoruś), Wolf & Oak Okowita Zbożowa Żytnia (Polska), Młody Ziemniak 2018 (Polska), Kania 2015 Miranda (Polska), Podole Wielkie Ziemniak 2015 (Polska), Glendalough Poitin Mountain Strength 55% (Irlandia), Młody Ziemniak David 2018 (Polska).

Nominowane okowity
Psenner Gold Williams Riserva (Włochy), Wolf & Oak / Drake Żurawinówka z Cynamonem i Goździkiem 2019 (Polska), Engel Wachauer Williams Birnenbrand 2007 (Austria), Grochowica Polska (Polska), Jozsef Stevlik Slivovitz (Węgry), Wolf & Oak Okowita Żytnio-Jabłkowa (Polska), Engel Wachauer Marillenbrand 2006 (Austria), Roner Williams Privat Acquavite di Pere (Włochy), Roner Williams Luisa (Włochy), Roner Raritas Sambuco (Włochy), Lengsteiner Wachauer Marillen Brand 2017 (Austria), Engel Wachauer Zwetschgenbrand (Austria).

Nominowane kalwadosy
30&40 Calvados XO 10YO (Francja), Christian Drouin Calvados Pays d’Auge 6 Ans Fat de Banyuls (Francja), Charles de Granville Calvados Fine (Francja).

Nominowane brandy
Tavria Craft Collection 5th Anniversary (Ukraina), Villa de Varda 1975 (Włochy), Sarajishvili 1945 (Gruzja), Sarajishvili 1973 (Gruzja), Alvisa XO 50 ańos de traditión (Hiszpania), Cardenal Mendoza Brandy de Lujo (Hiszpania), Sarajishvili Independence (Gruzja), Sarajishvili 1957 (Gruzja), Sarajishvili 1955 (Gruzja).

Nominowane marc/grappy
Marzadro Affina 10 Anni Riserva Acacia Müller Thurgau e Moscato (Włochy), Distillerie Trentine SAS Silver Silentium (Włochy), Schenatti Grappa Valtellina Bianca Secca (Włochy), OVII Okowita z Wytłoków Winogron 2018 (Polska), Crama La Salina Tuica Struguri Chardonnay (Rumunia), Villa de Varda Stravecchia Bisnonno Francesco (Włochy), Zanin Via Roma Grappa Amarone 2016 (Włochy), Walcher Grappa Gewürztraminer (Włochy), Villa de Varda Stravecchia Nonno Giovanni (Włochy).

Nominowane pisco
Pisco Portón Mosto Verde Torontel (Peru), Lapostolle Pisco (Chile), Pisco Mistral Nobel (Chile).

Nominowane koniaki
François Voyer Ancestral No 8 (Francja), Hennessy Paradise Imperial (Francja), Domaine des Forges Cognac Hors d’Age (Francja), Château de Montifaud Héritage Louis Vallet 50YO (Francja), Domaine des Forges Cognac Lot 89 (Francja), Domaine des Forges Cognac Lot 70 (Francja).

Nominowane armaniaki
Marquis de Montesquiou 1976 (Francja), Samalens 1979 (Francja), Comte de Lauvia 1988 (Francja), Baron Gaston Legrand 1999 (Francja).

Nominowane whisky blendowane
Crown Royal XR (Kanada), MacNair’s Lum Reek 21YO (Szkocja), Hankey Bannister 21YO Partners Reserve 2019 (Szkocja), Òrdha 21YO (Szkocja), Oamaruvian CS Doublewood 18YO (Nowa Zelandia), Old Perth 24YO 1994 (Szkocja), Ootori 15YO (Japonia).

Nominowane whisky single malt
Paul John Oloroso (Indie), Ben Nevis 1991 25YO Signatory (Szkocja), Penderyn Bryn Terfel (Walia), Lagavulin LG2 Elements of Islay (Szkocja), Glenmorangie 27YO Sherry Oloroso CS Loża Dżentelmenów (Szkocja), Trebitsch Single Barrel Smoked 61,2% (Czechy), Glen Grant Duncan Taylor CS 1992 (Szkocja), Loch Lomond 25YO Three Wood Matured (Szkocja), Jura 21YO Tide (Szkocja), Glenrothes 1996 22YO Signatory (Szkocja), Balblair 25YO (Szkocja).

Nominowane whisky single grain
Port Dundas 1971 Murray McDavid (Szkocja), Carsebridge 1965 45YO The Last Drop Murray McDavid (Szkocja), Wolf Whisky Smoky Single Rye no. 3 New Polish Oak/Orange Wine Smoked Cask (Polska).

Nominowane whiskey irlandzkie
Midleton Very Rare 2017 (Irlandia), Glendalough 25YO Jack’s Wood (Irlandia), Teeling Plantation Rum 2018 (Irlandia), Glendalough Pot Still Virgin Irish Oak (Irlandia), Writers Tears Copper Pot Marsala SC (Irlandia), Teeling Single Pot Still Batch 3/2019 (Irlandia), Midleton Very Rare 2018 (Irlandia), Millars Malt (Irlandia).

Nominowane whiskey amerykańskie
Woodford Reserve Classic Malt (USA), Jack Daniel’s Single Barrel Rye (USA), WhistlePig 12YO Rye Old World Cask Finish (USA), Minor Case Straight Rye Sherry Cask Finished Limestone Branch (USA), Templeton Rye 6YO (USA), Templeton Rye Maple Cask Finish (USA), Balcones True Blue Straight Corn (USA), Templeton Rye Barrel Strength (USA).

Nominowane bourbony
Wild Turkey Longbranch (USA), Bib & Tucker Small Batch Bourbon (USA), Rhetoric Kentucky Bourbon 22YO (USA), Elijah Craig Barrel Proof 62,1% (USA), Old Ezra 7YO Barrel Strength (USA), Colonel E.H. Taylor Single Barrel (USA).

Nominowane giny/jałowcówki
Crespo (Ekwador), Baczewskich Nastoyka na Jalivcu (Ukraina), Roner Kranewit (Włochy), Ventozelo Premium Dry Gin (Portugalia), Lubuski Aged Gin (Polska), Wieser UUahouua Gin Classic (Austria), Indian Summer CS Gin ex-sherry Ardmore Peated Cask (Szkocja), Puerto de Indias Strawberry (Hiszpania), Hendrick’s Orbium (Wielka Brytania), Wolf & Oak London Dry Gin (Polska).

Nominowane akwawity
Opland 2009 Madeira Cask (Norwegia), Opland 2016 24 Months in Sherry Cask (Norwegia).

Nominowane rumy
Long Pond 2007 TECC (Jamajka), Paranubes (Meksyk), Zacapa Royal (Gwatemala), Dictador 1987 Ex-W 348 (Kolumbia), Velier Royal Navy Tiger Shark 2nd Edition (Włochy), SBS Venezuela 2004 (Wenezuela), Vale Royal 2006 Long Pond 12YO (Jamajka), Rhum Island Red Cane (St. Martin), Bundaberg Overproof (Australia), Worthy Park Quatre Vins 2013 (Jamajka), Monymusk 9YO 2010 EMB Habitation Velier (Jamajka), Fiji Moon 2001/2015 (Fidżi), Ratu 5 YO Dark Rum (Fidżi), Dictador 1982 36y AO 42,8% (Kolumbia).

Nominowane cachaça
Yaguara Branca (Brazylia), Sapucaia Real 18 Años (Brazylia), Yaguara Ouro (Brazylia), Piragibana 2012 (Brazylia), Bandarra Salinas MG Brasil (Brazylia).

Nominowane tequile
Jose Cuervo Reserva de la Familia 2016 (Meksyk), Ocho Los Patos 2016 (Meksyk), Padre Azul Cristalino (Meksyk), Don Fulano Añejo (Meksyk), Cimarron Blanco (Meksyk).

Nominowane mezcale
Del Maguey Chichicapa (Meksyk), Xiaman Tepaxtate & Espadin (Meksyk), Montelobos Tobala (Meksyk), Casamigos Joven Espadin (Meksyk), Tamaulipas Derrumbes Mezcal Amole Americana (Meksyk), Zacatecas Derrumbes Mezcal Azul Tequilana (Meksyk).

Nominowane shōchū/baijiu
Yanghe Daqu Dream Blue M6 40,8% (Chiny), Sennen no Nemuri (Japonia).

Nominowane absynty
L’Entene (Francja), Tatsumi Innaki Absinthe (Japonia).

Nominowane likiery
Southern Comfort Pepper (USA), Dwór Sieraków Śliwa z Tarniną (Polska), Anima dell’Arancia Bio-Blutorangen (Włochy), Le Coq d’Or Pineau des Charentes Rouge Hardy (Francja), Ancho Reyes Verde (Meksyk), Choya Umeshu Gold Edition (Japonia), Miodula Awangarda (Polska), Florita Pete Panno (Haiti), Koval Liqueur (USA), Padro & Co. Rojo Amargo (Hiszpania), Manufaktura Nalewek Podstępna Porzeczka (Polska), Aprez Likier Jajeczny (Polska), Roner Zirbel (Włochy), Bertagnolli Cho’ Williams (Włochy).

Nominowane książki
Michał Bardel „Korek czy zakrętka?” (Znak), Godfrey Spence „The Port Companion” (Apple Press), Piotr Apostolidis „Gruzińska uczta” (Pascal), Jerzy Besala „Alkoholowe dzieje Polski. Czasy Wielkiej Wojny i II Rzeczpospolitej” (Zysk i S-ka), Franck Choisne, Jeanne Duvel-Lo Goff „Combier” (HC Editions), „Malt Whisky Yearbook 2020” (MagDig Media), Jim Murray „Whisky Bible 2020” (Dram Good Books), Tomasz Prange-Barczyński „Europa na winnych szlakach” (Pascal).

Alkohole roku
1. Sarajishvili 1945 (Gruzja, Sarajishvili) – 99/100
Niesamowite, że tyle lat w beczce nie naznaczyło tej brandy zbyt mocno drewnem, wciąż jest soczysta, finisz to jak wgryzanie się w nektarynkę, do tego pomarańcze. Delikatna cierpkość, mimo wyraźnych tanin, owocowa słodycz, ale wczesnych owoców, bez dużej koncentracji cukru. Niebywała brandy.

2. François Voyer Ancestral No 8 (Francja, François Voyer) – 99/100
Ósma edycja niebywałej serii kupaży François Voyer, poprzednia w ubiegłym roku otrzymała ode mnie 99,5/100 i została alkoholem roku. Tym razem zmieszano beczki z lat: 1948, 1958, 1962, 1965 i 1971. Koniak, którego każdy łyk sprawia przyjemność obcowania z historią, a pusty kieliszek można wąchać jeszcze po 24 godzinach, nadal będą uchodzić zeń cierpkie aromaty tytoniu i słodycz owoców oraz bakalii.

Wódki roku
1. Podole Wielkie Wódka Ziemniaczana (Polska, Podole Wielkie) – 97,5/100
Aromat bardzo delikatny, ogórki gruntowe, mizeria, anyż, koper. Bardzo delikatna w smaku, wciąż z lekką nutą ogórka, która im bliżej finiszu, tym bardziej przechodzi w kierunku karotkowym. Jest też delikatna nuta chrzanu.

2. Nerpa Baikal (Rosja, APC Group) – 96/100
Wódka zestawiana z najwyższej klasy spirytusu pszenicznego, z niewielkim dodatkiem nalewów na liście sagandalia, popularnej buriackiej herbaty. Aromat delikatny, subtelny, lekko waniliowy i lekko mineralny, bakalie, zwłaszcza suszone morele, orzechy i pomarańcze. Smak nieco cierpki, mineralny, bardzo czysty, nuta orzecha włoskiego, herbata, kardamon. Finisz bardzo długi – cierpkie winogrona, lekko sól, lekko słodycz cukru pudru, do tego malina.

Wódki starzone roku
Brak 1 nagrody

2. Bimber Vodka Starzony w beczce 2018 (Polska, Old Polish Vodka) – 87/100
Dużo słodkości. W aromacie wanilia, drewno i tytoń. W smaku także bardzo wyraźna wanilia, różana pudrowość, herbata hibiskusowa. Finisz hebanowy. I dużo miodu.

Wódki smakowe roku
Brak 1 nagrody

2. Khortytsa Black & Gold (Ukraina, Khortytsa) – 94,5/100
Z dodatkiem miodu i nalewów z chleba żytniego. Aromat czysty, delikatne nuty słodyczy. W smaku słodko-wytrawna, posmak kwasu chlebowego. Finisz rozgrzewający – kardamon, ziarno, cierpkie jabłka.

Young spirit
1. Podole Wielkie Ziemniak 2015 (Polska, Podole Wielkie) – 98/100
W aromacie – rześki ogórek, bardzo zielony ziemniak, lekko koper. Bardzo oleista. W smaku nieprawdopodobnie delikatne i dominuje ogrodowy ogórek, w finiszu marchew. Wspaniały warzywny smak. Zachwyca lekkość. W finiszu, już na koniec, są też lekkie nuty ziołowe – tymianek i rozmaryn, ale marchew absolutnie dominuje.

2. Kania 2015 Miranda (Polska, Vestal) – 94/100
Jednokrotna destylacja w kolumnie odpędowej. W aromacie: kiszone ogórki, kiszona kapusta, kiszony koper, chrzan. W smaku pikantne, korzenne, pieprz, kardamon, chrzan, ziemistość. Do tego lekka nuta krochmalu czy nawet gotowanych słodkich ziemniaków. W finiszu głównie rozgrzewający czarny pieprz i ziele angielskie.

Okowita roku
1. Engel Wachauer Williams Birnenbrand 2007 (Austria, Dietmar Engel) – 99/100
Ponad dziesięć lat leżakowania w szklanym małym zbiorniku. Przepiękny aromat gruszki, czysty, nic alkoholu. Znakomity smak gruszki, też bardzo czysty, słodki, ale nie przesadnie, w finiszu lekka gorycz pestki.

2. Engel Wachauer Marillenbrand 2006 (Austria, Dietmar Engel) – 98,5/100
Intensywny aromat moreli, po upływie lat straciła zupełnie słodycz, pojawił się przyjemny zapach balsamino. W smaku wytrawna morela, fantastyczne, leciutko pestka, skórka, pikantność pieprzu. Delikatne, w ogóle nie czuć alkoholu.

Kalwados roku
Brak 1 nagrody

2. 30&40 Calvados XO 10YO (Francja, 30&40) – 89/100
Kupaż jabłkowych eau-de-vie z trzech destylarni, leżakowanie od 10 do 20 lat. W aromacie dużo przypraw korzennych, zwłaszcza cynamonu, do tego pieczone jabłka i pieprz. W smaku lekko pikantny – chilli i pieprz. Za to finisz bardzo przyjemnie jabłkowy, z nuta skóry i korzeni.

Brandy roku
1. Sarajishvili 1945 (Gruzja, Sarajishvili) – 99/100
Winogrona rkatsiteli z Kachetii. W aromacie czekolada z orzechami laskowymi i włoskimi. Dalej: wiśnie, gruszki, śliwki. W smaku cierpko i soczyście, kwaśne śliwki, kwaśne jabłka, wiśnie, ale jest i miód dla równowagi. Oczywiście też czekolada, kakao, kremowość.

2. Sarajishvili Independence (Gruzja, Sarajishvili) – 96,5/100
100 butelek na stulecie niepodległości Gruzji, kupaż najlepszych brandy z piwnic Sarajashvili, z udziałem destylatów stuletnich. Aromat bardzo cierpki – bardzo dużo tytoniu, skóra, gorzka dobra herbata, dużo politurowanego drewna, liście, orzechy włoskie. Smak nieprawdopodobnie cierpki, jakby to były wiśnie w koniaku, tytoń i skóra, lekko lukrecja, lekko gorycz tostowanego drewna, sadzy. Finisz bardzo długi, ściągający, taniczny, cierpki, pieprzny, słony, słodki, są tu rodzynki i figi, głóg i lukrecja.

Marc/grappa roku
1. Marzadro Affina 10 Anni Riserva Acacia Müller Thurgau e Moscato (Włochy, Marzadro) – 97,5/100
Ciemna, oleista. Aromat ziołowy, niemal gorzki – rozmaryn, piołun. Do tego miód, oliwki, wiśnie. W smaku: zioła, cierpkie wiśnie, liście wiśni, orzech włoski. Finisz gorzki – głóg i cierpki – tytoń.

2. Villa de Varda Stravecchia Bisnonno Francesco (Włochy, Villa de Varda) – 96,5/100
Rodzinny, wielopokoleniowy kupaż, zawiera nieco grappy w wieku 70-80 lat. W nosie: powidła malinowe, pomarańczowe, czarna porzeczka. W smaku cierpkie, taniczne, ale zaraz pojawia się słodycz miodu, słodkiej herbaty, wciąż czarna porzeczka. W finiszu jeszcze zielone jabłka, wciąż dużo porzeczki, nieco agrestu.

Akwawit roku
1. Opland 2009 Madeira Cask (Norwegia, Arcus) – 95,5/100
Pięć lat leżakowania w beczkach po maderze. Świąteczne aromaty. W nosie: mandarynki, pomarańcze, kmin, drożdże, lekka ziołowość. W smaku nutka goryczy, piołunu, chmielu. Finisz ziołowy jak wermut.

2. Opland 2016 24 Months in Sherry Cask (Norwegia, Arcus) – 92,5/100
W zapachu leśne jagody, wiśnie, czereśnie. Do tego kmin i koper. W smaku jak chleb kminkowy. A do tego czekoladowa słodycz w finiszu.

Pisco roku
1. Lapostolle Pisco (Chile, Lapostolle) – 96/100
Młode pisco. Bardzo przyjemny, rześki aromat zielonych winogron, koniczyny, niezapominajki. Smak cierpki, wytrawny, delikatnie nuta słonecznika, rumianek, rześkie aromatyczne zielone winogrona. Finisz cierpko-gorzki – grejpfrut, nadal aromatyczne winogrona.

2. Pisco Mistral Nobel (Chile, Mistral) – 91/100
Starzone pisco. W nosie: waniliny, tytoń, różany likier, lekka ziołowość. W smaku: masa wanilii, lekko różaność, ładnie to się uzupełnia. Skórzaność, słodki tytoń i słodka herbata w finiszu, lekko sól, lekko cierpkość winogron.

Koniak roku
1. François Voyer Ancestral No 8 (Francja, François Voyer) – 99/100
W aromacie tytoń, pieczone jabłka, anyż, koper, tymianek, gruszki. W smaku masa moreli, brzoskwinie, jabłka, gruszki i herbata. W finiszu tytoń i zielone orzechy. Mimo wieku, wciąż owocowy, szlachetny, lecz z młodzieńczym błyskiem.

2. Hennessy Paradise Imperial (Francja, Hennessy) – 98/100
Złożony z wyselekcjonowanych najlepszych beczek z różnych roczników, niektóre z wchodzących w skład kupażu eau-de-vie pochodzą jeszcze z XIX wieku. Aromat subtelny i delikatny – jabłka, pieczone jabłka, tytoń, skóra i cynamon, do tego egzotyczne drewno, lekko liście wiśni. W smaku taniczne, orzechy włoskie, gorzkie i kwaśne jabłka, cynamon, gałka muszkatołowa, hibiskus, bergamotka. Finisz bardzo korzenny, gałka muszkatołowa, goździki, cynamon, sencha, sok z wiśni, migdały, skórka pomarańczy.

Armaniak roku
Brak 1 nagrody

2. Samalens 1979 (Francja, Samalens) – 92,5/100
W aromacie tytoń, gorzka hebata, orzechy włoskie. Smak delikatny jak likier orzechowy. Finisz bardzo cierpki, taniczny, długi, tytoniowy.

Whisky blendowana roku
Brak 1 nagrody

2. Oamaruvian CS Doublewood 18YO (Nowa Zelandia, The New Zealand Whisky Company) – 94,5/100
Unikatowa edycja, leżakowana we francuskim dębie, finisz w beczkach z francuskiego dębu, beczki po czerwonym winie z Nowej Zelandii. W aromacie więcej wina niż whisky, orzechy laskowe, prażone arachidowe, wanilia, wiśnie. Smak cierpki, bardzo taniczny, wiśnie i zielone włoskie orzechy, lekko drożdże. Finisz wyraźnie drożdżowy, orzechy, tarnina, aronia. Bardzo cierpkie.

Whisky single malt roku
1. Loch Lomond 25YO Three Wood Matured (Szkocja, Loch Lomond) – 95,5/100
Leżakowana w ponownie napełnianych beczkach z amerykańskiego dębu, a potem sześć miesięcy w pierwszy raz napełnionych beczkach z dębu Limousin i po sherry oloroso. Aromat bardzo przyjemnie owocowy, rześki, nie zdradza tak długiego okresu maturacji. Są tu: morele, brzoskwinie, słodkie, dojrzałe jabłka, gruszki, lekko nuta siana, suszonych kwiatów, ziół. W smaku wyraźny wpływ sherry, choć wino nie zdominowało tej rześkiej owocowości whisky, dodało wytrawności, nuty orzechowej. Finisz lekko trawiasty i dużo młodego, zielonego ziarna, papierówki, poza tym nuty skóry, które dodają wykwintności.

2. Glen Grant Duncan Taylor CS 1992 (Szkocja, Duncan Taylor) – 95,5/100
Butelkowane 2019, ponowie napełnione beczki po sherry. Aromat lekko balsamiczny, dużo wiśni, cynamon, ciasto drożdżowe z wiśniami, mięta i sosna, żywica. W smaku: lukrecja, anyż, sól, mentol, śliwki, w finiszu bardzo słodkie śliwki w likierze. W finiszu nuty apteczne, fenolowe, jod, morze, cierpkie, jak wermut – chinina.

Whisky single grain
1. Port Dundas 1971 Murray McDavid (Szkocja, Murray McDavid) – 96/100
Leżakowała 46 lat w beczkach ponownego napełnienia po bourbonie. Lata zrobiły jednak swoje, co widać i czuć. Bardzo słodka, bardzo owocowa whisky. Butelki napełniono z mocą 47,7%. W aromacie słodkie jagody, śliwki, gruszki. W smaku dużo gruszek, śliwek, powidła. Finisz to likier gruszkowy, pomarańcze, delikatna nuta apteczna.

2. Carsebridge 1965 45YO The Last Drop Murray McDavid (Szkocja, Murray McDavid) – 94/100
Unikatowa whisky, której wypuszczono… jedną butelkę. W aromacie: drożdże, orzechy, wiśnie, herbata. Smak rodzynek, tytoniu, wiśni. Finisz tytoniu, herbaty, wiśni.

Whiskey irlandzka roku
Brak 1 nagrody

2. Midleton Very Rare 2017 (Irlandia, Pernod Ricard) – 93,5/100
W aromacie: czekolada, zioła, sporo acetonu, banany, orzechy laskowe. W smaku: czekolada z orzechami laskowymi, słód i kukurydza, rozgrzewający imbir. W finiszu – banany, ananas, ale też kardamon i ziele angielskie, trochę lekkiego białego pieprzu, gruszki w likierze.

Whiskey amerykańska roku
1. Templeton Rye Maple Cask Finish (USA, Templeton Rye) – 95/100
Przez dwa miesiące beczki były napełnione syropem klonowym w zakładzie Wood’s Vermont Syrup Company, a potem na pół roku trafiła do nich sześcioletnia żytnia whiskey. Aromat słodki – śliwki, wiśnie, liście. W smaku anyż, lukrecja, dużo ziół. Finisz ziołowy, delikatny, dużo słodkości.

2. Templeton Rye Barrel Strength (USA, Templeton Rye s) – 94/100
Do zestawienia tej whiskey wyselekcjonowano beczki w wieku 6-12-16 lat. Napełniono butelki z mocą uzyskaną ze zlania razem beczek, nie filtrowano whiskey. Aromat czekolady z kminem oraz siana. W smaku: zioła, anyż, jałowiec, tuja. W finiszu lukrecja, mięta i dużo ziarna.

Bourbon roku
Brak 1 nagrody

2. Elijah Craig Barrel Proof 62,1 (USA, Heaven Hill) – 92/100
Kolejna odsłona tej najmocniejszej wersji Elijah Craig. W aromacie: majeranek, balsamico i kukurydza. W smaku dużo ziół, dużo fermentacji. Finisz – zioła, majeranek, tymianek, rozmaryn.

Gin/jałowcówka roku
1. Hendrick’s Orbium (Szkocja, William Grant & Sons) – 97/100
Wśród specjalnych botaników są tu gorzkie smaki – piołun i chinina, a także słodki aromat kwiatu lotosu. W aromacie czujemy m.in. geranium, miętę, dużo jałowca. W smaku są piołun i chinina, jałowiec, szyszki, żywica. Finisz leśny, zielone szyszki oraz żywica.

2. Indian Summer CS Gin ex-sherry Ardmore Peated Cask (Szkocja, Duncan Taylor ) – 96,5/100
Gin leżakowany w beczkach po whisky. Wśród botaników są: dzięgiel, gorzkie i słodkie migdały, kolendra, kora cynamonowca, lukrecja, korzeń irysa, skórka pomarańczy. W aromacie: masa pomarańczy, sosna, żywica, igliwie, jagody leśne. Także w smaku dużo pomarańczy, lekko torf, wiśnie, orzechy. Dużo lasu, bardzo dużo jałowca w finiszu.

Rum roku
1. Vale Royal 2006 Long Pond 12YO 62,5% (Jamajka, Velier) – 98/100
Aromat industrialny, banany i nafta. Kiszone warzywa, może kiszony seler, do tego cynamon i heban. Smak cierpki, wytrawny, taniczne wino i suszone na słońcu pomidory, sól. Finisz długi, korzenny, tytoń, głóg, bardzo skórzasty, wiśnie, grejpfruty.

2. Monymusk 9YO 2010 EMB Habitation Velier (Jamajka, Velier) – 96/100
Aromat syropu piniowego, słodki i leśny, igliwie, tytoń, cierpkość fermentacji. Smak słodki i cierpki zarazem, tytoń wiśniowy, porto ruby, finisz jest wysuszający, tytoniowy, nuty soli, maku, bardzo cierpkie wiśnie.

Cachaça roku
1. Yaguara Ouro (Brazylia, Carmosina) – 95/100
Dojrzewała przez dwa lata w beczkach z egzotycznego drewna cabreuva i amburana, którym zawdzięcza niecodzienne aromaty. Poza słodyczą czekolady możemy tu znaleźć zaskakujące nuty naci czy selera. W smaku cynamon i banany, zaś finisz to banany, śliwki, tytoń oraz skóra.

2. Bandarra Salinas MG Brasil (Brazylia, Bandarra) – 94,5/100
Prosta, rześka cachaça w ludowym stylu. Cudowny zapach bananów. W smaku banan i kandyzowane skórki cytryny. Finisz to banan i kokos. Niby niewiele, a wystarczy, gdyż tworzy idealną harmonię.

Tequila roku
1. Jose Cuervo Reserva de la Familia 2016 (Meksyk, Jose Cuervo) – 95,5/100
Trzy lata dojrzewania w beczkach z dębu amerykańskiego i francuskiego. Aromat delikatny – miód, mniszek lekarski, ciasto drożdżowe. W smaku jabłka, miód, wanilia. W finiszu orzechy włoskie, pestki wiśni. I nuta ziemista, cierpka.

2. Padre Azul Cristalino (Meksyk, Tradition Mexico) – 92/100
Po 35 miesiącach leżakowania alkohol został odfiltrowany, żeby pozbawić go koloru. Aromat bardzo słodki – wanilia, miód. W smaku sama delikatność – pączki i syrop różany. Miód w finiszu.

Mezcal roku
1. Tamaulipas Derrumbes Mezcal Amole Americana (Meksyk, Derrumbes) – 99/100
Słodki zapach czarnego bzu. W tle delikatna nuta smolista, dymna, wędzona. W smaku masa czarnej porzeczki, owoce i liście. Finisz bardziej wędzony – wędzone liście.

2. Zacatecas Derrumbes Mezcal Azul Tequilana (Meksyk, Derrumbes) – 95/100
Aromat suchego lasu, brązowych szyszek, żołędzi. W smaku porzeczki, wiśnie, mech, ziemistość, trochę miodu. Cierpki finisz, dużo wiśni i porzeczki, agrest, liście porzeczki.

Shōchū/Baijiu roku
Brak 1 nagrody

2. Yanghe Daqu Dream Blue M6 40,8% (Chiny, Yanghe Global) – 94,5/100
Destylat z sorgo i ryżu przez 15 lat leżakował w terakotowych zbiornikach. W aromacie głównie wiśnie. W smaku grzanka z marmoladą wiśniową, liczi, truskawki, jagody. Pełna egzotyka.

Absynt roku
Brak 1 nagrody

2. Tatsumi Innaki Absinthe (Japonia, Tatsumi) – 91/100
W aromacie: anyż, cierpka zielona herbata, śliwki, wiśnie, drożdże koji. W smaku: lukrecja, sól, anyż, gruszki, jabłka. Finisz słodki, anyżowy, rozgrzewający.

Likier roku
1. Anima dell’Arancia Bio-Blutorangen (Włochy, Walcher) – 98,5/100
W aromacie mandarynki, słodkie, bardzo słodkie pomarańcze. W smaku słodkie, pomarańczowe, cudowne, skórki i sok z sycylijskich pomarańczy. Pyszne.

2. Roner Zirbel (Włochy, Roner) – 95,5/100
Likier pełen aromatów jesiennego lasu, szyszek, żywicy, igliwia, mchu. Smak gorzki, wermutu, w finiszu gorzko-słodko-leśne. Przypomina nieco syrop na kaszel.

Książka roku
1. Michał Bardel „Korek czy zakrętka?” (Znak)
Kolejna znakomita publikacja popularyzatorska Michała Bardela. Uporządkowanie, kultura, erudycja i lekkość. Książka pisana jest w formie pytań i odpowiedzi – zupełnie jak książeczki edukacyjne dla dzieci. Czasami są to pytania wręcz podstawowe, ale to dlatego że Michał Bardel doskonale wie, jak niski jest poziom winiarskiej edukacji narodu.

2. Tomasz Prange-Barczyński „Europa na winnych szlakach” (Pascal)
Nie jest to winiarskie ABC Europy, nie jest to przegląd najważniejszych winnic, win, apelacji. To raczej powieść drogi. Jedziemy z autorem po Europie, gdzie go oczy poniosą, nie koniecznie do Burgundii, może być na Morawy. Do miasteczek, do portów, do tawern, a jakże, także do winiarzy, na winnicę i do piwnicy, w cieniu starego drzewa, na ławeczce, przy talerzu oliwek, przy serze lub rybce, snuje opowieść drogi, relacjonuje opowieści swoich gospodarzy, przedstawia klimat miejsca nie poprzez średnią temperatur i opadów, lecz poprzez ludzi, tradycję, rytm życia, język narracji, upodobania. Wielkie wina, a ludzie zupełnie zwyczajni, bez zadęcia, bez nadmiernych ambicji.