3 lutego w cyklu Mocny Poniedziałek odbyła się degustacja hiszpańskich alkoholi, pięciu butelek, zaczynając od tradycyjnego orujo (hiszpański odpowiednik grappy) po limitowaną edycję znakomitego rumu, leżakowanego w beczkach po sherry ze słynnej Bodegas Valdespino. Były też pierwsza whisky z Wysp Kanaryjskich, single malt z Kraju Basków i brandy ze starej bodegi Gutiérrez Colosia w El Puerto de Santa Maria.
Pazo de Valdomiño
Destylarnia założona w 1996 roku przez Miguela Oliveirę w miejscowości Goian, Tomiño.
To region winnic, znany główni z białych win i winogron albariño. Pazo de Valdomiño ma własne winnice, 35 ha winnic O Rosal, w regionie Baixo Miño. Położone niedaleko granicy wodnej, którą rzeka Miño oddziela Hiszpanię od Portugalii. Region Baixo Miño nazywany jest ogrodem Galicji. W tym sprzyjającym mikroklimacie na południu D.O. Rías Baixas, poza winnicami są sady mirabelek. W Pazo de Valdomiño powstaje orujo – destylat z wytłoczyn winogron, likier ziołowy i likier kawowy Fonte do Frade, które są chronione oznaczeniem geograficznym przyznanym przez Radę Regulacyjną ds. Tradycyjnych Likierów i Win Galicji. Produkują też własny gin Ginabelle. Ich największa marka, oferowana w marketach w całej Hiszpanii, to orujo Puente Pazos.
Zakład wyposażony jest zarówno w stare portugalskie kotły destylacyjne typu alquitara, jak i w nowe alembiki.
Puente Pazos Aguardiente de Orujo (40%)
Orujo z wytłoczyn winogron albariño z winnic O Rosal, w regionie Baixo Miño, destylowane w Pazo de Valdomiño. Zapach kwiatów, malin, truskawek, kwaskowych winogron, ale też lekkiego pleśniowego sera, co jest typowe dla orujo. W ustach lekkie, dużo czerwonych owoców – zwłaszcza truskawki, żurawina, też rokitnik. Jest nuta nieco mdła, oczywiście jest ser wędzony, jak nasz oscypek, jest słoność. Finisz jest bardzo lekki, są truskawki, winogrona, pestki winogron i gorzkie suche orzechy, pestki słonecznika, głóg, suche polne zioła, nuta anyżu.
3/5
23/21/20/6=70
Destilerías Aldea
Destylarnia rumu, działająca na Kanarach od 1936 roku. Do niedawna jedyna destylarnia w regionie, która produkowała rum z lokalnie uprawianej trzciny cukrowej. Jej twórcą był Don Manuel Quevedo Alemána (1872-1968). Rodzina Quevedo miała w La Palma cukrownię Bañaderos, jednak biznes cukrowniczy coraz gorzej prosperował i postanowili zająć się wyrobem rumu. Młody Manuel już w wieku 16 lat został wysłany do Ameryki, gdzie na Kubie i Portoryko uczył się produkcji rumu. Po powrocie na Gran Canaria na początku XX wieku Manuel Quevedo Alemán pracował najpierw jako mistrz produkcji cukru i rumu dla Juana M. Laecocka, a później dla Enrique Figueroa Dasilvy, który przejął wszystkie aktywa Laecocka i przeniósł je na Maderę, gdzie Manuel pracował przy destylacji rumu do 1934 roku. Po powrocie na rodzimą wyspę w 1936 roku założył własną destylarnię San Nicolás, aby rozpocząć produkcję rumu z soku z trzciny cukrowej pod marką Aldea. Był to dobry pomysł, biorąc pod uwagę, że trudno było konkurować z tanimi rumami melasowymi z Karaibów. Pomimo wyższych cen rum Aldea szybko odniósł sukces i jego produkcja wzrosła do 200 tys. l rocznie. W połowie lat 50. Carmelo Quevedo, syn Don Manuela, przejął rodzinny biznes i postanowił przenieść gorzelnię do San Andrés y Sauces na wyspie La Palma, gdzie znajdowały się większe plantacje trzciny cukrowej. Nowy zakład powstał w malowniczej scenerii, na stromym klifie nad oceanem, otoczony plantacjami trzciny cukrowej. Lokalizacja w bezpośrednim kontakcie z oceanem ma wielki wpływ na proces leżakowania rumów Aldea. Marka cały czas jest w rękach rodziny Quevedo. Obecnie mają własne plantacje trzciny cukrowej, swój młyn, destylarnie i magazyny leżakowania rumu oraz ostatnio whisky. Sami propagują drożdże, fermentacja na rum trwa 30 godzin. Wciąż używają takiej samej prostej miedzianej kolumny destylacyjnej opalanej ogniem, jaka stanęła w pierwszym zakładzie w 1936 roku – jej dokładna replika została ręcznie wykonana przez lokalnego kotlarza w 2021 roku. Używają wody ze źródeł Marcos i Cordero.
Drago 5YO (40%)
Whisky z destylarni Aldea. Zacier to: 50% pszenicy, 25% jęczmienia, 15% słodu jęczmiennego i 10% słodowanej pszenicy, wszystkie z najpopularniejszych odmian uprawianych na Kanarach, takich jak pszenica zwana barbilla (Triticum Aestivum) i lokalny jęczmień zwany rabuda lub plaganuda (Hordeum Vulgare). Destylacja odbywa się w prostej miedzianej kolumnie z końca XIX wieku z bezpośrednim opalaniem nad ogniem drzewnym. Uzyskują spirytus o lżejszym profilu dla surowego ziarna, destylując między 75-80% i nieco cięższym profilu w przypadku słodów, między 60-65%, zachowując w ten sposób charakter zboża, jego aromat i smak oraz utrzymując z dużą intensywnością różne poziomy nut dymnych. Dojrzewanie odbywa się w 225 l beczkach, w trzech rodzajach dziewiczych europejskich dębów (Quercus Robur, Quercus Petraea, Quercus Pyrenaica), z lasów węgierskich, francuskich i hiszpańskich. Woda pochodzi ze źródeł Marcos i Cordero na wyspie La Palma. Aromat ziarna – zielonego i suszonego, kwiatów, chmielu, ale też kakao i lekka ziemistość, mineralność. Smak kakao, rodzynek, suszonych śliwek, wędzonych śliwek, soli, solonego karmelu. W finiszu dużo kakao, wędzone śliwki, susz wigilijny, wędzone ziarno, wiśnie w czekoladzie, solony karmel, lekko pieprz. Interesująca młoda whisky.
4/5
25/25,5/25,5/7=83
Destilerías Manuel Acha
Jest najstarszą działającą firmą w Kraju Basków i najstarszą działającą bez przerwy rodzinną firmą w Hiszpanii. Założył ją w 1831 roku Paul Pomés w małym warsztacie w starym przedindustrialnym Bilbao, do którego dołączył Manuel Acha. W 1884 roku przenieśli zakład do centrum Amurrio, miasta położonego w sercu zielonej doliny Ayala, o dużym znaczeniu krajobrazowym i kulturowym. Do destylacji wciąż używają alembików w stylu Charentaise, wykonanych w 100% z miedzi przez dom Hervé & Moulin we francuskim regionie Bourdeaux, które zostały zakupione przez rodzinę Acha w 1892 roku za 10058 peset. Ich komercyjnym eksportowym sukcesem była receptura pomarańczowego likieru Karpy. Mają swoje receptury wermutów, klasycznego dla kraju basków likieru pacharan, robią gin, a od ponad dwudziestu lat także whisky single malt. Można ich odwiedzać, przy zakładzie jest muzeum.
Haran 12YO Sherry Cask Finish (43%)
Edycja została wypuszczona w 2022 roku w liczbie 2440 butelek. Zapach mocno słodowy, ale też bardzo duży wpływ sherry – orzechy, rodzynki. Jest też lekka nuta torfowa, dymna, medyczna, korzenna. W smaku jest i słodycz gruszek, i rodzynek, sporo wanilii i torf, słoność, ostrzejsze nuty imbiru, anyżu. W finiszu torf, dym, medyczność, anyż, gruszki, jabłka i rodzynki, nuty maślane, woskowe, ale też delikatna słodycz – soczysta, jak słodkiego jabłka.
3.5/5
23,5/23/23,5/6,5=76,5
Bodegas Gutiérrez Colosia
Położona nad kanałem rzeki Guadalete w El Puerto de Santa María, powstała w 1838 roku. Początkowo działała pod inną nazwą, na początku XX wieku została kupiona przez Juana Carlosa Gutiérreza i wciąż jest w rękach tej rodziny. Solery znajdują się w oryginalnych XIX wiecznych murach, z kolumnami, wysokim sufitem, typową dla regionu architekturą typu katedralnego (nave de catedral). W 1969 roku rodzina Gutiérrez Colosía kupiła ruiny pałacu hrabiego Cumbrehermosa – Cargador de Indias, w którym znajdowała się również piwnica z winami. Na tych ruinach zbudowano dwie dodatkowe leżakownie.
Znani są przede wszystkim z wysokiej klasy sherry fino. Jak sami mówią, wpływ na wyjątkową jakość tego wina ma mikroklimat, są jedyną bodegą w El Puerto de Santa María, która leży bezpośrednio nad rzeką, a w piwnicach mają bardzo dużą wilgoć.
W ofercie mają wszystkie odmiany sherry, octy oraz dwa rodzaje brandy de Jerez – marki Juan Sebastian Elcano Solera Gran Reserva (brandy sześćdziesięcioletnia, tylko 1200 butelek rocznie) i Amerigo Vespucci Solera Reserva (brandy w wieku 8-20 lat).
Amerigo Vespucci Gutierrez Colosia Solera Reserva (38%)
Brandy de Jerez z Bodegas Gutiérrez Colosia w El Puerto de Santa María. Destylat z solery jest w wieku 8-20 lat. Aromat gorzkich włoskich orzechów, starej dębiny, śliwek, suszonej pigwy, suszonej moreli, rodzynek, wiórków kokosowych. W smaku makowiec, goryczka, suszone śliwki, lekko wędzone śliwki, suszone morele, zielone orzechy włoskie, głóg. W finiszu dużo tytoniu, suszone śliwki, powidła śliwkowe, powidła morelowe, makowiec, tłuczone orzechy włoskie, goryczka.
4.5/5
28,5/28,5/28,5/8=93,5
Bodegas Valdespino-Estévez
Stare Bodegas Real Tesoro i Valdespino, a także inne, jak: La Guita, Gil Luque, czy Felix Ruiz, należą dzisiaj do Grupo Estévez, dużego producenta sherry, brandy i innych alkoholi w regionie Jerez. Należą do nich najlepsze winnice na wzgórzu Macharnudo Alto, gdzie mają 9,5 ha. Jest tu idealna ekspozycja na wiatry wiejące znad Atlantyku – poranny Levante znad Afryki i wieczorny Ponente znad Atlantyku. Tu są tylko nasadzenia palomino fino. Łącznie Grupo Estévez ma najwięcej winnic w regionie Jerez i niemal wszystkie obsadzone palomino fino. W latach 90. XX wieku bogata rodzina Estevez, która posiadała kopalnie, kupiła kilka bardzo starych bodeg w regionie Jerez, m.in. takie skarby jak Valdespino i Real Tesoro. Najbardziej prestiżowa bodega Valdespino powstała w 1875 roku, ale rodzina Valdespino prowadziła winnice w Jerez od 1430 roku. Real Tesoro powstała w 1760 roku. Dwa lata zajęło zainicjowane w 1999 roku przeniesienie soler pod jeden dach, pracowało przy tym pięciu bednarzy, a mistrz piwnic nie spał po nocach, bo trzeba było przepompować wszystkie wina. I zadbać o kożuch na winach sherry fino, co niezwykłe, prawie nic nie stracili. Była to jedyna taka operacja w historii sherry, warte setki milionów euro stare wina były wysysane i przelewane do… tych samych beczek, ale pod nowym dachem. Win nie dałoby się przetransportować, beczki są zbyt stare, zbyt kruche i zbyt ciężkie. Nad główną bodegą Grupo Estévez na obrzeżach Jerez de la Frontiera jest galeria sztuki, a w niej m.in. 97 rycin Picassa. Unikatowa w skali światowej kolekcja.
Valdespino 1430 Ron Viejo (43%)
Mieszanka rumów z: Dominikany, Kuby i Panamy leżakowanych w beczce po oloroso. Kupili już odleżakowane rumy w wieku 2-3 lata i umieścili na ok. 15 lat w starej solerze Valdespino. Edycja liczy 1500 butelek. Zapach pełen skóry, jabłek, gruszek, wiśni, śliwek, daktyli, nuty kakao, czekolady z posypką kokosową. Jest też w zapachu mineralność, lekka ziemistość. W smaku: gorzka czekolada, wiśnie, wędzone śliwki, herbata, dużo nut starej dębiny, tytoniu, słonego wędzonego sera. W bardzo długim finiszu jest odrobina soli, sporo wiśni, figi, suszony agrest, suszona morela, dużo skóry, tytoniu, kandyzowany imbir, jałowiec, pieprz, goryczka.
4.5/5
28/28/28,5/8,5=93
