Stara gorzelnia i ślady historii w Wilkowie

W dolinie rzeczki Mogilanki, 18 km na południowy-zachód od Grójca, 12 km od Białej Rawskiej, leży nieduża wieś, która kiedyś zwała się Wilków, a obecnie mamy Wilków Pierwszy i Wilków Drugi. Założona w XIII wieku, stanowiła własność książąt mazowieckich. Osadę zdobi mały kościółek z końca XVI wieku, zbudowany z drewna modrzewiowego, w którego wnętrzu znajduje się zabytkowy obraz Ukrzyżowania z XVII wieku, obok drewniana dzwonnica z pierwszej połowy XIX wieku. Nieopodal, na miejscowym cmentarzu spoczywa Jakub Kubicki, w klasycystycznym nagrobku z pomnikiem w kształcie doryckiej kolumny przykrytej abakusem, a ponad nim ozdobiona girlandą urna. Był to architekt, który jest autorem m.in. Arkad Kubickiego przy Zamku Królewskim w Warszawie, Belwederu, Świątyni Sybilli, Nowej Kordegardy, mieszczących się w Łazienkach Królewskich w Warszawie, Ratusza w Płocku, Bramy Egipskiej zamku w Tarnopolu czy warszawskich rogatek miejskich: mokotowskie, grochowskie, marymonckie, wolskie, jerozolimskie, golędzinowskie, powązkowskie i belwederskie. Na pomniku umieszczono napis: „Jakubowi Kubickiemu, Intendentowi Jeneralnemu Budowli Korony zmarłemu d: 13 czerwca 1833 w 75 roku życia”. Od 1832 roku Jakub Kubicki był właścicielem majątku Wilków, w którym zmarł rok później.


Kto był kolejnym właścicielem, nie udało mi się ustalić, więc jest duża luka, bo aż do 1899-1901, kiedy to Grobiccy wybudowali dwór (projekt Józefa Hassa), następnie dobra (473 ha) w 1930 roku przeszły na własność Ludwika Zakrzewskiego. W 1945 roku w wyniku zmian ustrojowych, nowe władze rozparcelowały majątek – 5 ha przekazano na cele publiczne, miała tam powstać szkoła powszechna, wybudowana dopiero w latach 90., natomiast nieliczny inwentarz żywy (8 koni i 7 źrebaków) 1 kwietnia 1945 roku decyzją Komisji Rozdziału Inwentarza Żywego i Komitetu Folwarcznego, rozdzielono wśród byłych robotników folwarku (na podstawie publikacji Zdzisława Szeląga „Wilków” w „Słowniku Wiedzy o Grójeckiem” zeszyt VIII).
Do Wilkowa sprowadziła mnie jednak informacja o gorzelni, która zapewne wchodziła w skład kompleksu folwarcznego, a mieści się tuż przy szosie w kierunku Białej Rawskiej. Wysoki komin góruje nad okolicą. Zdołałem jedynie ustalić, że po II wojnie światowej stała się własnością GS-u i produkowała spirytus z ziemniaków i zboża, którego głównym odbiorcą był Polmos Józefów. Potem sprzedana, kupił prywatny właściciel, krótko funkcjonowała, gdyż pod koniec lat 90. została zamknięta. W niebo strzela wysoki ceglany komin, obok jest odnowiony pobielony budynek, zachował się także dawny dom wagi i fragmenty magazynów zbożowych.

SONY DSC SONY DSC SONY DSC

Przewijanie do góry
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Warsaw Spirits Competition 2025

Rejestracja otwarta

Zgłoś swoje uczestnictwo w festiwalu!

Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.