Stara gorzelnia w Prażmowie

Zbudowana w XIX wieku przez Franciszka Ryxa herbu Pierścień, potomka Franciszka, kamerdynera i antreprenera Stanisława Augusta Poniatowskiego, stanowiła część zabudowań dworskich. Wzniesiona z cegły na planie prostokąta, w późniejszym okresie otynkowana. Po II wojnie światowej znacjonalizowana, działał tu punkt weterynaryjny. Obecnie w budynku dawnej gorzelni, dokładniej w jej piwnicach, mieści się restauracja Stara Gorzelnia, w której można zarówno zjeść, jak również zapoznać się z historią tego miejsca.


Franciszek Ryx senior pochodził z Flandrii, początkowo zatrudnił się jako fryzjer na dworze Sapiehów, w 1763 roku jako kamerdyner późniejszego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, w 1768 roku otrzymał szlachectwo. Z biegiem lat stał się przyjacielem króla, powiernikiem, zarządcą finansów. Majątek Prażmowski składał się z murowanego, klasycystycznego dworu wpisanego w plan prostokąta, przykrytego dachem naczółkowym, wybudowanego w 1820 roku przez majora Franciszka Ryxa juniora, zabudowań folwarcznych – zachował się budynek gorzelni (bez komina), stajni. Na skarpie nieopodal dworu rozpościera się park krajobrazowy o powierzchni 7 ha, a w nim szumią wiekowe graby (jeden o obwodzie 290 cm), lipy drobnolistne (o obwodzie 430 i 350 cm). Właściciel posiadłości ufundował kościół parafialny pod wezwaniem św. Franciszka, który wybudowano w latach 1800-1817 w stylu klasycystycznym, obok znajduje się cmentarz, na którym spoczywają w grobowcu Ryxów członkowie rodu.
Ryxowie gospodarzyli tu do początku XX wieku, potem dobra nabył Karol Kosiński, który sprzedał majątek Ignacemu Rodkiewiczowi, a ten w 1918 roku Aleksandrowi Mysorowiczowi. Ten ostatni, który kupił już zadłużony majątek, pomimo usilnych starań nie uratował go. W czerwcu 1928 roku został wystawiony na licytację przez Ziemskie Towarzystwo Kredytowe. Ostatecznie w 1935 roku stał się własnością tegoż towarzystwa – „Dobra Wola Prażmowska litera A”. Po wojnie we dworze mieścił się ośrodek zdrowia. Wszystkie zabudowania wpisane są do rejestru zabytków nr rej.: 1087/46 z 17.05.1956
Prażmów leży nad rzeczką Jeziorką, na południowym obrzeżu Chojnowskiego Parku Krajobrazowego, w powiecie piaseczyńskim, województwie mazowieckim.
Więcej na temat można dowiedzieć się z wydanej w 1907 roku „Monografii Dóbr Prażmowskich 1805-1905” autorstwa Jerzego Ryxa.

Scroll to Top
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.