Senat RP zgłosił wątpliwości m.in. co do terminu wejścia w życie nowych stawek akcyzy na alkohol i papierosy. Biuro Legislacyjne Senatu zwróciło uwagę na zasadę dostatecznie długiego okresu pomiędzy ogłoszeniem a wejściem w życie ustawy. Vacatio legis ma umożliwić adresatom ustawy zapoznanie się z nowymi regulacjami i pozwolić im na dostosowanie się do zmieniającego się stanu prawnego. Standardem jest okres 14 dni od dnia jej ogłoszenia.
„Określenie wejścia w życie ustawy datą kalendarzową może jednak nieść za sobą ryzyko skrócenia vacatio legis poza jej konstytucyjne standardy, czy wręcz jej pominięcia lub nadania mocy wstecznej wprowadzanym zmianom. Takie niebezpieczeństwo może wynikać ze zbyt późnego przedłożenia Parlamentowi projektu ustawy z określoną kalendarzowo datą wejścia w życie lub przedłużania się procesu legislacyjnego w samym Sejmie i Senacie” – czytamy w opinii.
„Przyjęty w opiniowanej ustawie termin wejścia w życie ustawy na dzień 1 stycznia 2020 może rodzić niebezpieczeństwo niedochowania konstytucyjnym standardom. Aby uniknąć tego rodzaju zagrożenia, należy zaproponować poprawkę, zachowującą zasadę, zgodnie z którą ustawa wprowadzająca zmiany w podatku akcyzowym powinna wejść w życie z początkiem miesiąca, przy jednoczesnym poszanowaniu minimalnej vacatio legis”.
Zaproponowano taką zmianę przepisu, aby ustawa weszła w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie określonej, wskazanej w regulacji, liczby dni od dnia ogłoszenia zmian. Zdaniem resortu finansów, miesięczne opóźnienie wejścia w życie podwyżek akcyzy spowoduje, że do budżetu nie wpłynie około 144 mln zł.
Tymczasem jednak Senacka komisja budżetu i finansów publicznych zaproponowała poprawkę, aby akcyza na wyroby tytoniowe i alkoholowe wzrosła w roku 2020 o 3%, a nie o 10%, jak w uchwalonej przez Sejm nowelizacji ustawy.
Los zmian w podatku akcyzowym wciąż pozostaje niepewny.