6 marca odbyła się degustacja czterech okowit z grochu, marki Grochowica. Spotkanie prowadził Artur Król, twórca marki, współwłaściciel firmy Grochowica Polska.
Marka powstała w 2019 roku. Nawiązała ścisłą współpracę z Gorzelnią Stare Strącze i Wielkopolską Wytwórnią Wódek Polanin. Pierwszym produktem była okowita z grochu – Grochowica Polska. W 2021 roku zadebiutowała marka wódek Biba – ziemniaczana i zbożowa, a także oryginalna receptura Horst – połączenie destylatów z ziemniaków i grochu o mocy 43,7%. W 2022 roku ofertę poszerzono o destylat z piwa z browaru Książęcego – Okowita z Legnickiego Pilsa. Nowością 2023 roku są trzy Grochowice z beczek, pokazujące potencjał leżakowania tego niezwykłego destylatu.
Gorzelnia
Grochowica destylowana jest jednokrotnie w miejscowości Stare Strącze, gdzie pełną parą pracuje gorzelnia rolnicza zbudowana w 1867 roku, kierowana od lat przez Antoniego Jurewicza. W czasach PGR przerabiali spirytus dla Polmosów w Poznaniu i Lesznie. Antoni Jurewicz przez całe życie zawodowe związany jest z gorzelnictwem, zaczynał w pobliskiej gorzelni w Sławie, ale szybko trafił tutaj, do rodzinnej miejscowości. Od 1983 roku jest kierownikiem. Dziesięć lat później gorzelnia została sprywatyzowana.
Moce produkcyjne to 2 mln l. Z kolumny schodzi spirytus o mocy 91-92%. Jest tu jedna kolumna, 18 półek roboczych i 15 półek spirytusowych, wysoka na około 14 m, trzeba było dobudować poddasze żeby ja zmieścić. Są dwa zbiorniki spirytusowe – po 50 tys. na ziemniaki i na zboże, co daje większą elastyczność. Jest jedna kadź zacierna na 6800 l oraz siedem kadzi fermentacyjnych po 20 tys. l i pięć po 25 tys. l. Zakład opala piec węglowy. Zatrudnia 9 osób, system jest trzyzmianowy.
Surowiec
Groch to rodzaj roślin jednorocznych z rodziny bobowatych. W Polsce występuje tylko groch zwyczajny – zarówno jako dziko rosnący, jak i roślina uprawna. Nasiona grochu zwyczajnego są jadalne i znane są ze znalezisk w osadach ludzkich sprzed 7 tys. lat p.n.e.
Pnące rośliny osiągają do 2 m wysokości. Wyhodowano także odmiany płożące. Owoce grochu to cylindryczne strąki, zawierają kilka kulistych nasion.
Groch to doskonałe źródło białka, w grochu znajdują się witaminy z grupy B, kwas foliowy i pantotenowy oraz składniki mineralne, takie jak: potas, magnez, fosfor, żelazo, czy wapń. Zawiera też witaminę A, mającą dobry wpływ na wzrok, witaminę C i K, a także witaminę młodości – E.
Czy groch da się przedestylować? Da się, tylko jest to niezwykle kosztowny i mało wydajny proces, dlatego Grochowica Polska nie ma odpowiedników.
Grochowica Polska (53,9%)
Pierwszy w Polsce destylat z grochu powstaje w gorzelni rolniczej Stare Strącze, w miejscowości leżącej u zbiegu trzech województw: dolnośląskiego, lubuskiego i wielkopolskiego. To wyłącznie groch, odmiana w której jest mniej białka, a więcej skrobi, z tony uzyskuje się 250-300 l spirytusu. Groch pochodzi z lokalnych upraw, poddawany jest parowaniu przed fermentacją. Jednokrotnie destylowany w kolumnie tylko do mocy 85-86%, nie rektyfikowany. Finalnie Grochowica zestawiana jest i butelkowana w zakładzie Polanin w Środzie Wlkp.
Grochowica świetnie pasuje do polskiej kuchni, choć autor receptury ma też wiele pomysłów na koktajle, z których najbardziej ekstremalny, to „groch z kapustą”, czyli Grochowica z sokiem z kiszonej kapusty, z dodatkiem kiszonych szparagów.
Na butelce z francuskiego szkła są grawery przedstawiające strącza grochu.
Aromat wypieczonych w ognisku ziemniaków, wanilia, wafelek, prażone orzechy ziemne lekko koper. W smaku ziemista, trochę gorzkości, mineralność, puree z grochu, prażone orzechy, toffie placek z wiśniami, wypieczona skórka ziemniaka, gotowany bób. Finisz to bardzo ciekawa mieszanka orzechów – laskowe, włoskie, nerkowca, czekolada gorzka, cierpkość tytoniu, rześki, mineralny i skrobiowy.
4.5/5
28,5/28/28,5/9,5=94,5
Grochowica Starzona w beczce po Kentucky Whiskey (53,9%)
Trzynaście miesięcy leżakowania w beczkach typu American Barrel Standard, ok. 200 l po whiskey z Kentucky. Beczki zalano z mocą 64%, odparowanie wyniosło ok. 4%, napełniono tylko 500 butelek. W zapachu sporo grochu, ale też waniliowej słodyczy, ziemistość, słodka kawa, toffi, mleczna czekolada. Smak słodki, kukułki, toffi, rumianek, ale też sporo pieprzu, anyż, lukrecja, ziemistość, jest charakter grochowicy. W finiszu jest ziemistość, jest też słodycz, są zioła, jest goryczka, przyprawy korzenne, bardzo rozgrzewające, pieprz, lukrecja, słoność, kremowość, wanilia.
4/5
25/25/25/7,5=82,5
Grochowica Starzona w beczce po Sherry Oloroso (53,9%)
Trzynaście miesięcy leżakowania w beczkach typu quarter cask, ok. 50 l po sherry oloroso. Beczki zalano z mocą 64%, odparowanie wyniosło ok. 2%, napełniono tylko 500 butelek. Aromat bardzo orzechowy – orzechy włoskie i laskowe, zioła, suszone śliwki, suszone morele, czekolada, ale też czuć groch. Smak pełen orzechów, gorzkiej czekolady z rodzynkami, lekko chili, pieprz, wanilia, marcepan i zioła. Finisz słodko-cierpki, dużo kwaśnych winogron, dużo orzechów włoskich, anyż, kawa, cynamon, pieprz, mięta i aloes, ziemistość, tłuste fistaszki, nawet masło orzechowe.
4/5
25,5/25,5/26/7,5=84,5
Grochowica Starzona w beczce po Pedro Ximenez (53,9%)
Trzynaście miesięcy leżakowania w beczkach typu quarter cask, ok. 50 l po sherry pedro ximenez. Beczki zalano z mocą 64%, odparowanie wyniosło ok. 2%, napełniono tylko 500 butelek. Zapach miodu, kandyzowane skórki cytrusów, śliwki, wiśnie, czekolada, rodzynki, orzechy laskowe, pralinki, jest wyczuwalny słodki zielony groszek, lekko orzech włoski, bardzo przyjemne. Smak słodki, a jednocześnie pikantny, jak czekolada z chili, wiśnie, rodzynki, kwaskowe jabłka, gruszki, morele, czuć słodki groszek cukrowy, jest nuta dymna, ogniska, typowa dla grochowicy. W finiszu są wiśnie i daktyle, jest pieprz, kardamon, imbir, jest mięta i anyż oraz dymność.
4.5/5
28,5/27/27/8=90,5
