Zgodnie z proponowanymi przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska przepisami dotyczącymi systemu kaucyjnego, jednorazowe butelki szklane nie będą nim obejmowane. Takie założenia popiera m.in. Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy uznając je za najbardziej efektywne oraz zgodne z założeniami dyrektywy SUP, czyli tzw. „dyrektywy plastikowej”.
Przygotowany przez Ministerstwo Klimatu projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach, będący aktualnie na etapie konsultacji publicznych zakłada, że kaucją mają być objęte butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku o pojemności do 3 l. oraz szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l. W przestrzeni publicznej pojawiają się jednak również głosy, aby do systemu włączyć także jednorazowe butelki szklane. Przedstawiciele branż wykorzystujących takie opakowania – bazując m.in. na danych z innych państw UE – podkreślają, że takie działania przyniosłyby więcej szkód niż pożytku.
– W Polsce obserwujemy korzystny trend w dziedzinie recyklingu opakowań szklanych – recykling szkła w 2019 roku w Unii Europejskiej osiągnął rekordowy poziom 78% przy poziomie 73% w 2018 oku., natomiast w Polsce był na poziomie 67% co jest wzrostem z poziomu 63% w 2018 roku – komentuje Witold Włodarczyk, Prezes Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy.
Co ciekawe, zgodnie z danymi opublikowanymi przez państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, najwyższe poziomy recyklingu szkła osiągane są w tych krajach, w których nie wprowadzono systemów depozytowych dla tego surowca. Są to m.in. Szwecja i Norwegia, w których poziom recyklingu szkła wynosi odpowiednio 99% oraz 98%. Bardzo dobre wyniki osiągają również państwa, w których nie wprowadzono zarówno systemów depozytowych dla szkła jak i nie wprowadzono systemu kaucyjno-depozytowego w ogóle. Są to m.in. Belgia – 98%, Włochy – 87%, Hiszpania 80% oraz Bułgaria – 78%. Warto zaznaczyć, że tylko niektóre państwa EOG zdecydowały się na wprowadzenie systemu depozytowego na szkło, ale jak się okazuje, wpływ takich regulacji jest minimalny. W Niemczech odpowiadają one zaledwie za około 4,6% zebranych opakowań szklanych.
Zdaniem ekspertów, wysoki poziom recyclingu opakowań szklanych został osiągnięty dzięki skutecznym systemom segregacji w poszczególnych gminach, współfinansowanym w znacznej części przez przedsiębiorstwa wprowadzające produkty na rynek w ramach funkcjonowania Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), która zakłada, że producent jest odpowiedzialny za produkt nie tylko do momentu jego sprzedaży ale do samego końca, czyli do momentu w którym produkt zostanie zużyty i opakowanie stanie się dla konsumenta niepotrzebne.
Prognozy pokazują, że w tym roku odzysk opakowań szklanych osiągnie określony w dyrektywach UE wymagany poziom 70%. Ich zdaniem, tak skutecznie działający system powinien być wspierany i rozwijany, poprzez zwiększanie jego efektywności, przy obniżaniu kosztów jego prowadzenia oraz edukację społeczną dotyczącą segregacji odpadów.
Ryszard Woronowicz
Rzecznik Prasowy
ZP PPS