Muzeum i gorzelnia w Cieleśnicy

10 czerwca odbyło się oficjalne otwarcie Muzeum Fabryka Wódek i Likierów Cieleśnica. Eksponaty zostały zgromadzone w częściowo odrestaurowanym budynku dawnej gorzelni rolniczej, a wcześniej jeszcze rektyfikacji. Równocześnie w budynku obok, w dawnej rozlewni win, uruchomiono mikrodestylarnię, a także leżakownię i zestawialnię wódek, nalewek i likierów.

Cieleśnica to niewielka wieś, w której zachował się obecnie pięknie odrestaurowany pałac ze stawami, wielkim ogrodem oraz gorzelnia. Wieś niedaleko Białej Podlaskiej została założona ok. 1520 roku przez rodzinę Cieleśnickich i z tego okresu pochodzą pierwsze wzmianki o miejscu. Do 1810 roku był to jeden z majątków ziemskich Radziwiłłów, przez długi czas był to jedynie folwark z zabudowaniami drewnianymi. Z uwagi na dobrą glebę zawsze były to tereny rolnicze i obfitujące w sady owocowe. Na początku XIX wieku od Radziwiłłów majątek kupiła rodzina Serwińskich i to oni postawili gorzelnię, pałac, obory, wiatrak, olejarnię, cegielnię, młyn, browar, stawy rybne i plantację morwy pod hodowlę jedwabników. Potem, w ramach posagu po córce Serwińskiego, majątek stał się własnością Rosenwerthów, herbu Różyczka, baronów, którzy przybyli z Austrii. Obecna murowana gorzelnia pochodzi z przełomu 1870 i 1880 roku. W latach I wojny światowej była częściowo zniszczona, podobnie jak pałac. Z XIX wieku do dzisiaj zachowała się rotunda z magazynem spirytusu i piwnice. Wysoka biała wieża rektyfikacyjna powstała w latach 20. W 1923 roku powstała tu Fabryka Wódek i Likierów Rektyfikacja Cieleśnica – Marka Fabryczna Hollender, założycielem był Stanisław Rosenwerth, który był też jednym z założycieli Podlaskiej Wytwórni Samolotów (PWS), człowiek majętny i postępowy, miał jeden z pierwszych automobili w ówczesnym województwie Brzeskim. Produkowano tu: wódki, rum, alasz, likiery, jarzębiak, produkty trafiały głównie do warszawskich restauracji, a także na eksport. Gorzelnia pracowała też podczas wojny.
Po II wojnie światowej majątek przejęło państwo. W pałacu urządzono Dom Pracy Twórczej Architektów Warszawskich, trwało to do 1960 roku. Potem meble wywieziono do Warszawy, są obecnie w Pałacu w Niechorzu, zaś meble w stylu art deco z gabinetu są w Pałacu Prezydenckim w Wiśle. W pałacu mieszkał m.in. dyrektor PGR, który dbał o budynki i zabytkowy park ze stawem. Największe zniszczenia to lata 90. XX wieku, kiedy majątek przejęła Państwowa Agencja Nieruchomości Rolnej, wszystko wówczas zniszczono i rozszabrowano.
W lipcu 2019 roku dziewiętnastowieczna gorzelnia rolnicza znalazła nowego właściciela. Stała nieczynna od 2007 roku, pozostając częścią majątku PGR i popadając w coraz większą ruinę. Kupili ją właściciele sąsiadującego z gorzelnią pałacu w Cieleśnicy, państwo Chwesiuk wraz z grupą inwestorów. Tym samym dwór i gorzelnia znów stanowią jeden organizm. W pałacu działa obecnie elegancki hotel ze SPA.
Gorzelnia w Cieleśnicy działała nieprzerwanie do 2007 roku. Dostarczali spirytus m.in. do Polmosu Lublin, ale przestało się to opłacać, zwłaszcza, że zainstalowana tu kolumna o niemal dwumetrowej średnicy miała wydajność ok. 200 tys. l miesięcznie. Do końca lat 90. była tu jeszcze druga kolumna. Gorzelnia przetwarzała głównie zboże, ziemniaki, owoce, ale zdarzało się i destylować melasę. Wyposażenie gorzelni wciąż jest na miejscu. W budynku rozlewni przy gorzelni prowadzona była produkcja win owocowych PGR Cieleśnica i marka Podlasie.
Państwo Chwesiuk kupili pałac w Cieleśnicy w 2008 roku. Pani Barbara Chwesiuk założyła w 1992 roku w Białej Podlaskiej firmę odzieżową Bialcon i odniosła ogólnopolski sukces.
Przy pałacu w Cieleśnicy jest 2 ha sadu ze starymi odmianami jabłek, maliny, porzeczki, pigwy i pigwowca. Owoce te wykorzystywane są na nalewki i przetwory sprzedawane pod marką Manufaktura Cieleśnica. Lokalnie zbierane są pędy sosny, kwiaty czeremchy, czarny bez, kwiaty lipy i inne botaniki. Alkohole butelkowane są obecnie pod marką Cieleśnica 1835. Są to m.in.: wódka czysta Nadbużańska, Likier 44 miodowo-ziołowy, likiery: Dzika Róża, Limonka z zielona herbatą, nalewki: Pigwa z Pędami Sosny, Malina z Kwiatem Lipy, Cytryna z Kwiatem Bzu.
Uroczystość otwarcia była całodniową imprezą, z udziałem lokalnych władz samorządowych, mieszkańców Cieleśnicy i pracowników firmy oraz gości z całej Polski. Wystąpił zespół Raz, Dwa, Trzy. Odbyły się wykłady poświęcone historii i produkcji alkoholi, prowadzone przez: Marcina Czarneckiego (Ima Distillery), Andrzeja Węcławskiego (Breslauer Gin), Katarzynę Janus (Jonston Distillery), Łukasza Gołębiewskiego (Aqua Vitae), Radosława Fronia i Bartosza Wilczyńskiego (Destyl). Ciekawym punktem programu był ponad dwugodzinny spacer zielarski z Monika Cedrzyńską, zielarką i dietetykiem.
Zainstalowany w dawnej rozlewni win przy gorzelni sprzęt do destylacji, to aparat Kothe ze zbiornikiem 400 l, z miedzianym hełmem i małą czteropółkową kolumną. Postawiono też stalowe fermentatory, maceratory, kocioł z płaszczem wodnym na 300 l do przerobu owoców, jest wyposażone laboratorium. Niedługo pojawią się nowe alkohole, Szymon Chwesiuk, który zarządza destylarnią odtwarza stare receptury z czasów Rosenwerthów, w tym roku pojawić się mają allash i jałowcówka.

Scroll to Top
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Warsaw Spirits Competition 2024

Rejestracja otwarta

Zgłoś swoje uczestnictwo w festiwalu!

Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.