Likérka Kleinberger w Spišská Belá

W mieście Biała Spiska (Spišská Belá) znaleźć można zabytkowy budynek gorzelni, należący przed laty do znanej żydowskiej firmy Szymon Kleinberger i Syn. Fabryka wódek i likierów powstała Kleinbergera powstała w 1875 roku, w miejscu wykupionej starej gorzelni z 1778 roku, specjalizującej się w produkcji jałowcówek, czyli popularnej na Słowacji borovički.


W Białej Spiskiej przed II wojną światową działały m.in.: browar Reich, założony w 1872 roku, a po 1945 roku przekształcony w fabrykę puszek, gorzelnia rolnicza z 1902 roku, fabryka krochmalu z 1878 roku, browar Szimonisz z 1870 roku, wytwórnia papierosów z 1898 roku, zamknięta w 2004. Rozwój przemysłu w XIX wieku związany był z oddaniem odcinka kolei z Kežmarok do Spišská Belá (1892).
Do rodziny Kleinbergerów poza gorzelnią należały m.in.: tartak, cegielnia i młyn. Ferdynand Kleinberger (1864-1932) był znanym malarzem malarzem, do dziś zachował się dom, w którym mieszkał (znany pod pseudonimem Katona Nándor, malował głównie portrety i pejzaże Tatr, można je oglądać m.in. w Muzeum Narodowym w Budapeszcie czy w Galerii Narodowej w Bratysławie). Rodzina Kleinbergerów w 1930 roku weszła do spółki kapitałowej, do której należała fabryka wódek i likierów Tatra w Popradzie. Region znany był przede wszystkim ze spiskiej borovički, robionej z lokalnych upraw jałowca. Poza Kleinbergerem w latach 1888-1920 w Białej Spiskiej borovičkę produkowała też mała destylarnia Adolfa Gabriela, a od 1914 roku również gorzelnia Greb i Vaverčák oraz wspomniana gorzelnia rolnicza, która zatrudniała pięciu pracowników. W 1923 roku powstała tu jeszcze jedna fabryka alkoholu – H. Gretzmacherova i F. Šilon. Od 1901 roku Biała Spiska miała też własny zakład rektyfikacji spirytusu – Towarzystwo Gospodarcze. Przetwarzano tu: ziemniaki, żyto, jęczmień i owies, a członkami Towarzystwa byli też Kleinbergerowie. Gorzelnie działały też m.in. w pobliskich miejscowościach: Spišská Nová Ves, Kežmarok, Huncovce, Spišský Hrhov czy Stará Ľubovňa (m.in. założony w 1925 roku duży zakład Henricha Morgenbessera), a także destylarnia Biela Pani w Levoči.
Część rodziny Kleinbergerów zginęła podczas wojny w Dachau, inni wyemigrowali w 1949 roku do Izraela. W Białej Spiskiej pozostał ostatni właściciel gorzelni, Aladar Kleinberger, który dbał o tutejszy żydowski cmentarz.
W fabryce wódek i likierów Szymon Kleinberger i Syn produkowano, poza spiską borovičką, także szeroką gamę likierów – ziołowe, anyżowe, kminkowe, słodkie i jajeczne, a także rum czy śliwowicę. Po wojnie zakład znacjonalizowano, działała tu typowa gorzelnia rolnicza, którą zamknięto na początku XXI wieku. Obecnie mieszczą się tu warsztat i myjnia samochodowa.

SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC SONY DSC

Scroll to Top
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.