Wydanie rocznicowe, dwudziesta edycja. Wydanie opóźnione, bo Murraya dopadł covid, który wprawdzie przeszedł lekko, ale sensorykę miał zaburzoną przez dwa miesiące, które mu wypadły z degustacji. A próbowanie, jak pisze, zajmuje mu obecnie więcej czasu niż dwadzieścia lat temu. Nie dlatego, że jest mniej sprawny, czy bardziej leniwy, ale ogromna liczba mikrodestylarni, nowatorskich procesów produkcji whisky sprawiają, że więcej potrzebuje spędzić czasu z kieliszkiem, by zrozumieć niektóre whisky. A przed stworzeniem noty każdej próbuje trzy razy. W wydaniu 2023 uwzględnił 4100 whisky, w tym 1400 szkockich singla malts, 400 szkockich blendów i 900 whiskey amerykańskich plus whisky z wielu innych stron świata (ale nie z Polski!). Porównując do pierwszego wydania „Whisky Bible”, wówczas opisał 2300 butelek, edycja liczyła 256 stron (obecnie 384), a czcionka była większa i interlinia szersza, z korzyścią dla moich oczu. Im jestem starszy, tym trudniej mi się to czyta ze względu na małe litery w druku, już nawet szkło powiększające nie pomaga, wkładam dwie pary okularów. Co ciekawe, w pierwszych wydaniach była polska whisky (Dark Whisky z Zielonej Góry), potem już nigdy nie było żadnej, nie zadbali o to polscy producenci, by do autora dotrzeć z butelkami, a szkoda. Murray pisze, co się na przestrzeni 20 lat zmieniło. Poza oczywistościami, czyli więcej destylarni, w większej ilości miejsc świata, większa różnorodność beczek, drożdży, odmian zbóż itp., a także zmianą cen, zmieniała się tez jakość whisky. Wbrew temu, co dość powszechnie się mówi, nie jest prawdą, że pogorszyła się jakość whisky, że te z lat 90. XX wieku były lepsze. To bzdura. Obecnie producenci mają lepszy, bardziej precyzyjny sprzęt, a ogromna konkurencja sprawia, że od startu muszą się głowic i trudzić, jak zrobić coś wyjątkowego, a na pewno dostatecznie dobrego by nie przepaść, by nie stać się ofiarą hejtu i negatywnych komentarzy w internecie. Jakość single malts jest coraz wyższa, podobnie jak jakość whisky irlandzkich, amerykańskich, kanadyjskich i z innych stron świata. Pogorszyła się natomiast jakość szkockich blendów. Jest na to łatwe wytłumaczenie, otóż w ostatnich dekadach zamknięto kilka bardzo znaczących destylarni whisky grain w Szkocji, co wpłynęło na mniejszą różnorodność, mniejszą konkurencyjność, gorszy wybór whisky do blendów. Murray ma skalę porównania, jak wspomina spróbował ponad 25 tys. whisky.
Tym, co najbardziej emocjonuje czytelników, są każdego roku oceny Jima Murraya. Oceny kontrowersyjne, ale nie można odmówić autorowi konsekwencji. Dużo jest whisky ocenianych powyżej 97,5/100 (jak pisze, średnia jego ocen jest z roku na rok wyższa, co też ma świadczyć o lepszej jakości whisky – a nie o jego większej łaskawości w ocenianiu). Whisky 2023 roku to Thomas Handy Sazerac Rye (po raz kolejny w historii Biblii), whisky numer dwa to William Laure Weller (też po raz kolejny) i whisky numer trzy to Glen Grant 15YO Batch Stregth. Murray ma dom w Kentucky, spędza tam znaczną część roku i amerykańskie whiskey są niezwykle ważnym składnikiem każdego wydania jego „Whisky Bible”, stąd też numer cztery na jego liście to Colonej EH Taylor Small Batch. Zaskakuje natomiast piąte miejsce dla belgijskiej whisky Belgian Owl 11YO Eau-de-vie de Safran Cask Finish. Trzeba na nią zapolować, z opisu Murraya wynika, że to niebywała innowacja jeśli chodzi o maturację.
Poznanie pozostałych ocen pozostawiam czytelnikom. Mam na półce wszystkich 20 wydań, każde przestudiowane. Czy warto do nich zaglądać? Tak, oczywiście. Czy warto kierować się ocenami Murraya przy własnych ocenach? Nie, nigdy. Autor zresztą wcale do tego nie zachęca. Natomiast na pewno warto poznać i spróbować zastosować metodę Murraya sensorycznej oceny whisky. Sam należę do tej grupy degustatorów, którzy trzymają się zasad proponowanych przez autora „Whisky Bible”, a należą do nich m.in. nie dodawanie wody do ocenianego trunku, czy ocenianie bez żadnego obniżania temperatury płynu. Resztę zasad można znaleźć w książce. W Polsce „Whisky Bible” jest w ofercie SingleMalt.pl.
