William J. Hale „Dobrobyt świata”

Amerykański lewicowy filozof, ekonomista i chemik widział przyszły dobrobyt świata w „erze alkoholowej”. Książka powstała po zniesieniu prohibicji w USA, a autor dowodzi, że produkcja energii opartej na etanolu prowadzić będzie do szybkiego wzrostu gospodarczego, rozwoju wsi i likwidacji bezrobocia.

Hale proponował przestawić gospodarkę z surowców kopalnych – węgla, ropy – na bioetanol, robiony zarówno z płodów wsi, jak kukurydza, rzepak i inne, jak i np., z drewna, czyli rozbicia celulozy na cukry proste i poddania fermentacji alkoholowej, a następnie przemysłowej destylacji. Wydajność systemów rektyfikacyjnych już wtedy pozwalała wytwarzać spirytus bardzo tanio, co czyniłoby biopaliwa konkurencyjnymi w stosunku do np. ropy, ale też uniezależniało USA od importu surowców i stanowiło inwestycję w rozwój gospodarstw rolnych. Hale pisał, że jedna piąta osób zajmujących się obecnie rolnictwem mogłaby zaspokoić wszystkie potrzeby w zakresie żywności i odzieży. Głównym zajęciem rolnictwa w przyszłości powinno być dostarczanie surowców dla przemysłu, zwłaszcza surowego alkoholu, czy spirytusu rolniczego, a uprawiane plony powinny być determinowane przede wszystkim potrzebami przemysłu. Co ciekawe, polski przekład z bardzo entuzjastyczną przedmową wydały w 1939 roku Zakłady Chemiczne w Kutnie, po II wojnie działające jako część struktur Polmos. W drugiej połowie lat 30. XX wieku Hale miał duże uznanie wśród ekonomistów związanych z branżą paliwową. Zgodnie z jego sugestiami przebudowano starą destylarni w Kansas i powstała multidestylarnia Atchison Agrol, która dostarczała do 2000 niezależnych stacji paliw mieszanki składające się z 10% alkoholu i 90% benzyny. Zakład Agrol produkował alkohol z mieszanki jęczmienia, żyta, kukurydzy, zboża, sorgo, topinamburu i melasy czarnej. Niestety, bezpardonowe ataki lobby związanego z ropą storpedowało rozwój biopaliw, ale do tych pomysłów wrócono pod koniec XX wieku, a Hale uważany jest za ojca koncepcji energii opartej na alkoholu. W coraz większej liczbie państw samochody jeżdżą zasilane bioetanolem. Alkohol wykorzystywany jest masowo do produkcji kauczuku syntetycznego, prochu strzelniczego, paliwa lotniczego i do łodzi podwodnych, przy produkcji farmaceutyków, olejów, farb etc. Załączona do polskiego wydania książki reklama przedstawia, co w 1938 roku Zakłady Chemiczne w Kutnie są w stanie zrobić z alkoholu, którego surowcem jest ziemniak.
Oto próbka optymistycznych wywodów autora amerykańskiego autora na temat dobrodziejstw alkoholu: „Chemicy uważają alkohol etylowy za najbardziej obiecujący produkt zarówno dla rolnictwa, jaki dla przemysłu. Alkohol wytwarzany jest z najtańszych surowców bez pomocy pracy rąk ludzkich i bez zbytnich kosztów. Daje rolnictwu najcenniejszą paszę i sztuczny nawóz. Ma tysiączne zastosowania w rzemiośle i w nauce. Przy tym istnieje pewność, że cały jego nadmiar, kiedykolwiek wyprodukowany, będzie natychmiast zużytkowany jako paliwo. Stanowi on dla ludzkości istny dar przyrody. Organiczne pochodzenie alkoholu etylowego wraz z możliwością zastąpienia nim paliw mineralnych daje nam istotną możność przywrócenia równowagi w naszym skłóconym porządku społecznym. (…) Żaden inny produkt organiczny nie daje takich możliwości ratowania społeczeństwa bez żadnego ryzyka niepowodzenia ani tak wielkich możliwości natychmiastowego zastosowania. W alkoholu zatem leży nasze zwycięstwo. Tak więc alkohol ze źródeł rolniczych otwiera drogę do dobrobytu”.

Zakłady Chemiczne Kutno S.A., Kutno 1938, s. 232.
Scroll to Top
Spirits logotyp czarny

Dostęp zablokowany

Nie spełniasz wymogów dotyczących wieku użytkowników strony.
Spirits logotyp czarny

Czy ukończyłeś/aś 18 lat?

Treści na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla osób dorosłych.