Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy opublikował raport pt. „Branża Spirytusowa i jej znaczenie dla Polskiej gospodarki”. Przedstawia on ekonomiczne znaczenie branży dla gospodarki, w tym wpływ na PKB, eksport oraz import, wpływ na rynek pracy, oraz wpływ na tworzenie dochodów podatkowych budżetu państwa.
Rynek napojów alkoholowych w Polsce ma wartość 68,6 mld zł. Największy udział pod względem wartości (31,2 mld zł) i wolumenu sprzedaży na polskim rynku ma piwo.
Struktura spożycia czystego alkoholu w Polsce wygląda następująco: 177 mln l z piwa, 127 mln l z wyrobów spirytusowych oraz 24 mln l z wina. Wyroby spirytusowe stanowią ok. 38,8% całkowitego spożycia alkoholu w Polsce i odpowiadają jednocześnie za ok. 71% wpływów z tytułu opodatkowania alkoholu akcyzą.
Wielkość szarej strefy w obrocie wyrobami spirytusowymi szacuje się na 18 mln l rocznie, co oznacza stratę dla budżetu państwa w wysokości 1,3 mld zł.
Zatrudnienie
Polski przemysł spirytusowy zatrudnia w Polsce łącznie 4,7 tys. osób. Na każde 1 miejsce pracy w branży alkoholi mocnych przypada kolejnych 17 miejsc pracy tworzonych w branżach kooperujących. Oznacza to, że dzięki funkcjonowaniu i rozwojowi branży spirytusowej istnieje w Polsce łącznie blisko 84 tys. miejsc pracy.
W polskim przemyśle spirytusowym dominują mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, które stanowią ponad 99% wszystkich podmiotów działających w tej branży.
Podatki
Branża spirytusowa odpowiada za 15,8 mld zł wpływów z podatków rocznie, z czego 15,5 mld zł trafiło do budżetu państwa, a 344 mln zł zasiliły jednostki samorządu terytorialnego. Z tytułu samej akcyzy, branża wpłaciła w 2023 r. do budżetu blisko 9,9 mld zł. Biorąc pod uwagę składki płacone przez pracowników oraz inne daniny, dochody całych polskich finansów publicznych zostają corocznie zasilone przez branżę spirytusową kwotą 17,7 mld zł.
Wpływ na gospodarkę
Producenci wyrobów spirytusowych przyczynili się do wytworzenia w 2022 r. PKB o wartości ponad 23,2 mld zł. To tyle samo, ile wartości dodanej tworzy cały polski przemysł chemiczny. Nieocenioną wartością jest współpraca sektora z branżami kooperującymi, w tym również lokalnymi dostawcami. Co roku branża spirytusowa wykazuje zapotrzebowanie na 1,31 mln ton zbóż, w tym 559 tys. ton kukurydzy i 50 tys. ton ziemniaków.
Eksport
Wartość eksportu polskich wyrobów spirytusowych sięga w 2023 r. poziomu 2,2 mld zł, rosnąc średnio w ciągu ostatnich dwóch dekad aż o 13,1% rocznie. Krajowe produkty podbijają przede wszystkim rynek francuski oraz amerykański, choć ważnymi ich odbiorcami są również Niemcy, Holandia, Kanada, Wielka Brytania, Węgry, Włochy, Turcja, Ukraina, a nawet Japonia.
Liderem eksportu pozostaje wódka, której wartość sprzedaży zagranicznej w 2024 roku wyniosła blisko 900 mln zł. Najszybciej rozwijającym się segmentem polskiego eksportu alkoholi staje się whisky. O ile do 2021 roku jej eksport nie przekraczał 40 mln zł rocznie, to do 2024 roku urósł do 197 mln zł, ponad pięciokrotnie w ciągu trzech lat. Szybko rośnie również eksport polskich likierów, który na przestrzeni ostatnich pięciu lat zwiększył się ponad trzykrotnie.
