Alkohole roku 2021

Jako nominacje do tytułu najlepszych alkoholi roku brane były pod uwagę wszystkie alkohole degustowane przeze mnie w 2021 roku, niezależnie od daty ich produkcji czy butelkowania, ceny, rodzaju czy dostępności na polskim rynku. Tradycyjnie serwis Spirits.com.pl uhonorował złotymi i srebrnymi medalami najlepsze alkohole w wybranych kategoriach, a także najlepsze książki na temat alkoholi. Nominacje do tytułu alkoholi roku otrzymały trunki, które były od stycznia do końca grudnia 2021 roku wyróżniane jako najciekawsze pozycje miesiąca, a także wszystkie inne alkohole, które w swoich kategoriach otrzymały powyżej 95/100 punktów.

Trochę statystyki
Łącznie pod uwagę braliśmy 1698 alkoholi z następujących miejsc: Armenia (1), Austria (2), Azerbejdżan (8), Bośnia i Hercegowina (1), Barbados (19), Belgia (1), Bułgaria (4), Brazylia (2), Białoruś (2), Kanada (4), Szwajcaria (3), Chile (4), Chiny (1), Kolumbia (3), Kuba (7), Wyspy Zielonego Przylądka (3), Czechy (23), Niemcy (13), Dania (27), Dominikana (4), Estonia (1), Hiszpania (6), Finlandia (2), Fidżi (1), Francja (61), Wielka Brytania: Szkocja, Walia, Anglia, Irlandia Północna (445), Gruzja (5), Gwadelupa (3), Grecja (6), Gwatemala (5), Gujana (3), Chorwacja (2), Haiti (9), Węgry (9), Indonezja (1), Irlandia (94), Izrael (2), Indie (12), Irak (5), Włochy (19), Jamajka (11), Japonia (18), Kambodża (1), Korea Południowa (2), Liban (1), Litwa (35), Macedonia (1), Czarnogóra (1), Martynika (2), Mauritius (2), Meksyk (15), Nikaragua (1), Holandia (12), Norwegia (3), Panama (14), Peru (1), Filipiny (2), Polska (576), Portoryko (1), Portugalia (98), Reunion (1), Rosja (7), Seszele (1), Szwecja (7), Słowacja (2), Salwador (2), Tajlandia (2), Trynidad i Tobago (3), Tajwan (2), Ukraina (7), USA (37), Wenezuela (3), Serbia (1), RPA (1).
Najliczniej reprezentowane kategorie to: whisky single malt (378), likiery (276), giny i jałowcówki (212), rum (185), whisky blendowane (122), destylaty i okowity (122), new make/young spirit (88), wódki smakowe (78), brandy, koniaki i armaniaki (77), wódki czyste (69), bourbony (27). Inne kategorie (m.in.: marc i grappy, tequile i mezcale) miały po mniej niż 20 próbek.

Jak oceniane były degustowane alkohole? Ocenę 0-10 otrzymało 9 próbek, ocenę 10-20 – 15, ocenę 20-30 – 20, ocenę 30-40 – 43, ocenę 40-50 – 63, ocenę 50-60 – 90, ocenę 60-70 – 179, ocenę 70-80 – 295, ocenę 80-90 – 692, ocenę 90-95 – 236, a najwyższą ocenę 95-100 – 56. Przeważały zatem trunki przyzwoite i dobre, co jest odzwierciedleniem krajowych i światowych trendów do premiumizacji alkoholi, ale też poprawy technologii. Oczywiście najtańsze i najniższej jakości alkohole były w grupie degustowanej niedoreprezentowane, ale też obecnie większość z nich trafia do dyskontów, a nie do barów czy sklepów z alkoholami świata. W przedziale medalowym, a więc od oceny 80 w górę w 2021 roku było 58% próbowanych alkoholi (62,1% w roku poprzednim).

Porównanie łącznych ocen alkoholi za okres 2015-2020

Alkohole miesiąca
Co miesiąc przez cały rok nagradzaliśmy Alkohole Miesiąca. Warto je przypomnieć. Zaczynając od stycznia były to: Metaxa AEN No 2 Despina 2018 (Grecja), Aalborg Jule Akvavit 2020 (Dania), François Voyer 1960 CS (Francja), Templeton Rye Carribean Rum Cask Finish (USA), Lindores Abbey New Make 63,5% (Szkocja), Engenhos do Norte 970 15YO Madera Wine Cask Strength (Portugalia/Madera), Michał Bonarowski Gruszkówka Kawowa z Pomarańczą (Polska), Bimber London Vodka (Anglia), Dictador 2 Masters 1976 Ximénez Spínola (Kolumbia), Bowmore 20YO David Simson (Szkocja), Laphroaig 25YO Cask Strength 2019 (Szkocja), Podole Wielkie Ziemniak 2020 Alter Ego (Polska).

Nominowane wódki czyste
Retman Crystal Vodka (Polska), Royal Bison (Białoruś), Puffing Billy (Szkocja), Sudecka Manufaktura Alkoholi Czysta Zbożowa (Polska), Ima Wódka Kukurydziana (Polska), Mikrogorzelnia Wódka Czysta Żytnia (Polska), WyBUHowa (Polska), Bimber London Vodka (Anglia), Lithuanian Unique (Litwa), Kozacka Rada Soborna (Ukraina), Palikot Ziemniak (Polska), Miracle 40% (Polska).

Nominowane wódki smakowe
Wolf & Oak Wódka Gruszkowa (Polska), Wolf & Oak Wódka Poziomkowa (Polska), Oxyma Wódka Anyżowa (Polska), Michał Bonarowski Sosnówka Żubrowa na Suszonych Ulęgałkach (Polska), Kozacka Rada Zubrovka (Ukraina), Horst (Polska), Mey Apple (Azerbejdżan), Veles Wódka Torfem Wędzona (Polska),Wasabi Farm Vodka (Polska), Ima Wódka z Piwa Chmielona 2021 (Polska).

Nominowane wódki starzone
Palona Sauthernes Cask Finish SC002/20 (Polska), Polska Wódka Starzona w Beczkach Tempranillo 2020 Batch 4 (Polska), Dwór Sieraków Starzona w Beczce 26102020/02 (Polska), Stara Myslivecka Pinot Noir 2015 (Czechy), 600 lat Bitwy pod Grunwaldem (Polska).

Nominowane new make/young spirit
Młody Ziemniak 2020 (Polska), Lindores Abbey New Make 63,5% (Szkocja), Art in the Barrel Ekologiska Samane (Litwa), Młody Ziemniak 2019 Edycja Jubileuszowa (Polska).

Nominowane okowity
Browar Wisła American India Pale (Polska), Podkarpacka Destylarnia Okowity Okowita z Ziemniaków 2020 (Polska), Wolf & Oak Śliwowica 50% (Polska), Craft Spirits Destylat Śliwkowy 60% (Polska), Crazy Mike 2020 (Polska), Coviidówka bez powikłań 2021 (Polska), Okowita z Chleba Edycja Pierwsza (Polska), Oxyma Okowita z ziemniaków (Polska), Urbanek Okowita z żyta i jabłek (Polska), Rowing Jack 2021 (Polska), Podole Wielkie Ziemniak 2020 Alter Ego (Polska).

Nominowane kalwadosy
Christian Drouin Calvados ACC 1961 (Francja).

Nominowane brandy
Metaxa AEN No 2 Despina 2018 (Grecja), Duch Sadu Winogrono w Butelce Starzone CS (Polska), Adega Velha da Casa d’Avelleda (Portugalia), Legacy Brandy (Polska), Han VSOP (Azerbejdżan), Jatone 30YO Cigar Reserve Batch 4 (Ukraina).

Nominowane marc/grappy
Drake OVII Okowita z Wytłoków winogron 1/2021 (Polska), Wolf & Oak Okowita z wytłoków gronowych (Polska), GetSpirits Bhut Orange CPH & Gin (Dania), Mascaro Orujo (Hiszpania), San Martino Grappa Ambrata di Cannonau (Włochy).

Nominowane pisco
Julia Muscat Grapes (Chile).

Nominowane koniaki
François Voyer 1960 CS (Francja), Lheraud VS Terre et Bois (Francja), Vaudon Extra (Francja), Lheraud 1975 (Francja), Bisquit L’Eternite (Francja), Hine Homage XO (Francja).

Nominowane armaniaki
Baron Gaston Legrand 1980 Armagnac (Francja), Baron Gaston Legrand 1991 Armagnac (Francja), Baron Gaston Legrand 1976 Armagnac (Francja), Gimet 1979 Double Maturation (Francja), Domaine del Cassou 1987 L’Encantada (Francja), Comte de Lauvia 1973 (Francja), Armagnac Marquis de Montesquiou Bold Reserve (Francja).

Nominowane whisky blendowane
Johnnie Walker Black Label Islay Origin (Szkocja), Cladach (Szkocja), White Heather 21YO (Szkocja), Yushuan Blended Malt (Tajwan), Cult of Islay 32YO 1988 Murray McDavid (Szkocja), Johnnie Walker Blue Label Ghost & Rare Port Ellen (Szkocja), Veles Bourbon 4YO American Oak + French Oak + Islay Oak (Polska).

Nominowane whisky single malt
Paul John Mithuna (Indie), Ardbeg 25YO (Szkocja), The Lakes Single Malt Whiskymaker’s Reserve No 3 (Anglia), Lagavulin 12YO Natural Cask Strength Limited Edition 2018 (Szkocja), The Singleton of Glen Ord 38YO (Szkocja), GlenAllachie 10YO CS Batch 5 (Szkocja), Glenfarclas 15YO CS Tudor Batch 2 (Szkocja), Dailuaine 34YO DSR 2015 (Szkocja), GlenAllachie 30YO (Szkocja), Bowmore 20YO David Simson (Szkocja), Laphroaig 25YO Cask Strength 2019 (Szkocja), Lagavulin 26YO DSR 2021 (Szkocja), Talisker 25YO 2018 (Szkocja), Glen Grant 28YO 2001 Adelphi (Szkocja), Littlemill 1990 25YO (Szkocja), Old Pulteney 25YO Bottled 2019 (Szkocja), Fettercairn 28YO (Szkocja), Ardbeg 22YO CS (Szkocja), Old Pulteney 30YO CS (Szkocja), Lagavulin 1998 24YO Refill Cask CS (Szkocja), Laphroaig 28YO CS (Szckocja).

Nominowane whisky single grain
Loch Lomond Single Grain Peated (Szkocja), Stauning Malted Rye 2016 (Dania), Teeling Single Grain 13YO (Irlandia).

Nominowane whiskey irlandzkie
Writers Tears CS 2020 Chapter D4 (Irlandia), Irishman Founder’s Reserve Marsala Cask Finish (Irlandia), Hinch Single Pot Still (Irlandia), Hyde no 7 Sherry Cask Finish (Irlandia), Liberator Tawny Port Finish (Irlandia), Velvet Cup Irish Whiskey (Irlandia), McConnell’s Irish Whiskey 5YO (Irlandia), Teeling 24YO 2017 Sauternes & Bourbon Cask (Irlandia), Teeling Pineapple Rum Cask 2020 (Irlandia), Dingle Batch 5 (Irlandia), Kinahan’s Irish Whiskey KASC Project No 3 (Irlandia).

Nominowane whiskey amerykańskie
Templeton Rye Carribean Rum Cask Finish (USA), Michter’s Barrel Strength Rye Whiskey (USA), Russel’s Reserve Single Barrel Straight Rye (USA).

Nominowane bourbony
Blanton’s Special Release 2020 (USA), New Riff Single Barrel no 16-10397 (USA), High West American Praire Bourbon Batch 20B11 (USA), Four Roses Limited Edition 2018 Release (USA), Jim Beam Single Barrel JB5382 (USA).

Nominowane giny/jałowcówki
Ben Lomond (Szkocja), Canaima (Wenezuela), Jonston Hibiscus Infused Gin (Polska), Ferdinand’s Saar Dry Gin (Niemcy), Iradier y Bulfy IPA (Hiszpania), Mikrogorzelnia Gin z Polskich Botaników (Polska), Herbie Gin Pink (Dania), Kreator Gin Batch 12 (Szwecja), Etsu Gin Double Yuzu (Japonia), Millhill’s Gin (Polska), Jonston Yuzu áto Gin (Polska).

Nominowane akwawity
Aalborg Jule Akvavit 2020 (Dania).

Nominowane rumy
Malecon Rare Proof 13 Annos 2006 (Panama), Ron Esclavo Stauning Whisky Cask Finish (Dominikana), Dictador 1976 Generations en Lalique (Kolumbia), Kuna Davidoff of Geneva Cigar Cask Finish (Panama), Velier Appleton 1994 (Jamajka), Engenhos do Norte 970 15YO Madera Wine Cask Strength (Portugalia/Madera), Tropicana Grog de Cana Green (Wyspy Zielonego Przylądka), Hampden 2010 LROK (Jamajka), Dictador 2 Masters 1976 Ximénez Spínola (Kolumbia), Guadelupe 1998 Moon (Gwadelupa), Caroni 12YO Blackadder (Trynidad i Tobago), Cihuatan Xaman XO (Salwador), Dictador 2 Masters Niepoort (Kolumbia), Guadelupe 1998 Moon (Gwadelupa), William Hinton Natural 2018 (Portugalia/Madera), Engenhos do Norte 970 Single Cask 2006 #52 (Portugalia/Madera), Engenhos do Norte 970 Madeira Wine Cask Finish (Portugalia/Madera).

Nominowany arrack
Botavia Arrack Naga (Indonezja).

Nominowane tequile
El Mayor Añejo (Meksyk), La Reina Raicilla Artesenal (Meksyk), Cenote Sac Actun Extra Añejo Tequila (Meksyk), Ninfa Raicilla (Meksyk).

Nominowane mezcale
La Costumbre Mezcal Joven 100% Maguey Madrecuishe (Meksyk), Se Busca Mezcal Joven Madrecuishe (Meksyk).

Nominowane shōchū/baijiu
Hakutake Shiro (Japonia).

Nominowane likiery
Nalewka Tatrzańska Czarna Porzeczka (Polska), Vendyssel Julebjesk (Dania), Pavlinówka Wiśnia 2020 (Polska), Pavlinówka Pigwowiec 2020 (Polska), Wolf & Oak Nalewka Aroniowo-Jagodowa (Polska), Manufaktura Nalewek Nalewka Jagodowa (Polska), Michał Bonarowski Gruszkówka Kawowa z Pomarańczą (Polska), Pakruojo Dvaro Kenijos kavos trauktinė (Litwa), Art in the Barrel No 4 Raspberry Ginger (Litwa), Baileys Red Velvet Cupcake (Irlandia), Jakob Haberfeld Miodonka Barrel Aged XI 2021 (Polska).

Nominowane książki
Fred Minnick „Bourbon: The Rise, Fall & Rebirth of an American Whiskey” (Voyager Press), Phillip Morrice „The Schweppes Guide to Scotch” (Alphabooks), Paweł Gąsiorek „Dobre klimaty” (Czas Wina), Wojciech Giebuta „Kuchnia i wino. O sztuce dobierania win do potraw” (Czas Wina), Alexander Liddell „Madeira: The Mid-Atlantic Wine” (Hurts & Co.), Michał Bardel „Mokra robota” (Czas Wina), Gavin D. Smith „The A-Z of Whisky” (Neil Wilson Publishing), David Stirk „The Distilleries of Campbeltown” (Neil Wilson Publishing), Michał Bardel, Małgorzata Sułek „Winne osobliwości” (Czas Wina).

Alkohole roku
1. Metaxa AEN No 2 Despina 2018 43,5% (Grecja, Metaxa) – 98,5/100
W aromacie dużo włoskich orzechów, migdałów, tytoń, kakao, lukrecja, zioła, suszone kwiaty, dużo muscatowego wina, róże, dojrzałe jabłka, morele, skóra. Smak cierpki, skóra, suszone śliwki, rodzynki, suszone morele, figi, ale też imbir, nawet ziele angielskie. Rozgrzewa, w finiszu dużo skóry, dużo taniczności z beczki, gęste, oleiste, dużo miodu, dużo muscatowego wina, korzenie, zioła śródziemnomorskie, lukrecja, anyż, kardamon, suszone owoce. Bardzo, bardzo długi finisz, pozostaje przyjemna słodka nuta miodu maliniaka. Alkohol, do którego podchodzi się z nabożeństwem.
W Polsce w ofercie: CEDC.

2. Dictador 2 Masters 1976 Ximénez Spínola 46,4% (Kolumbia, Dictador) – 97,5/100
Rum z 1976 roku finiszowany w beczkach po sherry nabrał nut śliwek, suszonych moreli, suszonych wiśni, rodzynek, wciąż jednak w zapachu dominuje stary rum, pełen nut skóry, wilgotnego drewna, tytoniu, nawet sadzy. W ustach trunek jest słodko-cierpki, doskonale wyważony i łączący likierową, bakaliową słodycz sherry pedro ximénez z egzotyką rumu, bo pod wytrawną warstwą drewna, tytoniu, skóry – znajdziemy słodkie ananasy. W finiszu jest wytrawna czekolada ze zmielonymi ziarnami kawy, są orzechy włoskie i laskowe, sporo rodzynek, suszone wiśnie, suszone morele, lekko sól, tytoń i skóra. Bardzo długi i bardzo elegancki finisz.
W Polsce w ofercie: Stock Polska.

Wódka czysta roku
1. Bimber London Vodka 40% (Anglia, Bimber Distillery) – 97,5/100
Wódka zrobiona z angielskich odmian ziemniaków, specjalnie dla Tudor House, polskiego importera destylarni. Zapach jest niezwykle apetyczny, dużo skrobi, dużo zielonych ziemniaków, ale też dymu i pieczonych ziemniaków. Jest i nuta zielonego ogórka. W smaku tłusta, kremowa, wypełniająca usta, sporo nut wypieczonej skórki ziemniaka. Doskonała. Finisz delikatnie pikantny – ziele angielskie, powraca nuta zielonych, niedojrzałych ziemniaków, lekka goryczka, lekka nuta szałwii.
W Polsce w ofercie: Tudor House.

2. Palikot Ziemniak 44% (Polska, Alembik Polska) – 94,5/100
Wódka z dodatkiem niewielkich ilości okowity ziemniaczanej. Świetny, świeży, rześki zapach młodego ziemniaka, zielonej skrobi, mięty. Rewelacyjny smak – zielony ogórek, koper, tłuste, ziemniaczane nuty. Finisz dość lekki i ziołowy – koperek, mięta i zielony ziemniak.

Wódka starzona roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Dwór Sieraków Starzona w Beczce 26102020/02 40% (Polska, Dom Wina – 88/100
Przyjemny zapach – owocowo-kukurydziany, prażony popcorn, wanilia, toffi, lekko zioła. Smak wyraźnie kukurydziany, czuć duży wpływ beczki po bourbonie, nuta orzechów laskowych, fistaszków, masła orzechowego. Podobnie finisz – bardzo orzechowy, słodko-gorzki.

Wódka smakowa roku
1. Wasabi Farm Vodka 40% (Polska, Wasabi Farm) – 96/100
Spirytus ziemniaczano-zbożowy, macerowane świeżo starte kłącze wasabi. Bardzo kręci w nosie, bardzo mocne wasabi, wyciska łzy. Smak słodko-ostry, idealnie oddaje charakter wasabi. Finisz ostry, chrzanowy, delikatnie słony. Wszystko to bardzo naturalne. Wspaniała wódka do sushi.

2. Ima Wódka z Piwa Chmielona 2021 42,5% (Polska, Ima Polska) – 95/100
Zapach chmielowo-goryczkowy, nutka słodka – miód, pigwa, kosztele, wanilia. Smak cierpki, cytrusy, chmiel, dużo goryczki i jabłkowa kwaskowość. W finiszu goryczka, pikantność jałowca, rozgrzewa kardamon, słodsza nuta owocowa – jabłka i wyraźnie chmiel, długi, bardzo przyjemny finisz.

Young Spirit
1. Lindores Abbey New Make 63,5% (Szkocja, Lindores Abbey) – 96,5/100
W 2018 roku popłynął pierwszy spirytus z alembików destylarni Lindores Abbey. Zanim powstanie z niego whisky, można spróbować wersji butelkowanej jako Lindores New Make. Słodki, bardzo przyjemny zapach ziarna, słodu, wanilii lekko nuta kwaśnych jabłek i białych owoców sadu, cytrusów, moreli, różowy pieprz, żurawina, rumianek. Bogaty, świetnie ułożony new make. W ustach tłuste, bardzo dużo jabłek, gruszki, żurawina, ziarno, pop corn, słód, lekkie piwo jęczmienne górnej fermentacji. W finiszu zielone jabłka, zielone ziarno, prażone ziarno, suszony mniszek, czekolada z chilli, ananas, różowy pieprz.
W Polsce w ofercie: Tudor House.

2. Młody Ziemniak 2019 Edycja Jubileuszowa 40% (Polska, Chopin) – 92,5/100
Zapach zielonego ziemniaka, ogórka, słodka skrobia, wanilia, lekko dymne. W smaku pestki dyni, pestki słonecznika, tłusty, słodko-ziemisty. Finisz gorzkawy, dużo oleistych roślin – rzepak, słonecznik, dymna nuta, ziemniak z ogniska. Destylowany w eksperymentalnym alembiku, wypuszczony z okazji dziesięciolecia marki.

Akwawit roku
1. Aalborg Jule Akvavit 2020 47% (Dania, Aalborg) – 96/100
Kolejna odsłona bożonarodzeniowej wersji duńskiego akwawitu. Robiony według tradycyjnej receptury, butelkowany z mocą 47%. Wspaniały zapach: kopru, kminku, pomarańczy, anyżu. W smaku: pomarańcze, pomelo, kmin, koper, kolendra. Rozgrzewający finisz, bardzo ziołowy, ale pięknie dopełniony pomarańczami.
W Polsce w ofercie: brak.

2. Linie Aquavit Extra Matured 41,5% (Norwegia, Arcus) – 84/100
Nowa wersja najbardziej znanego akwawitu, destylowanego z ziemniaków, leżakującego w beczkach na statku, który opływa dookoła świata. Destylaty w wieku 2-17 lat, beczki po sherry. Aromat słodki, rodzynki, drożdże, orzechy, ciasto z orzechami, kminek. W smaku dużo kminku, słodycz soku z wiśni, śliwki. Finisz orzechowy, kminkowy, ciasto ze śliwką.
W Polsce w ofercie: brak.

Gin roku
1. Iradier y Bulfy IPA 42% (Hiszpania, Iradier y Bulfy) – 95/100
Gin wzbogacony o szyszki amerykańskiego chmielu. Cudowny zapach piwa, cytrusów, jałowca, dużo pomarańczy, mandarynek w zapachu, do tego nuta apteczna, kojarząca się z szałwią, miętą i szyszkami sosnowymi, tussipect. W smaku bardzo gorzki, bardzo chmielowy, idący aż w stronę piołunu, dużo szałwii, mięta, ziołowy, apteczny, bardzo ciekawy. Finisz gorzki, ziołowy, piwny, chmielowy, bardzo przyjemny i długi, zakończony odświeżającymi nutami mięty i eukaliptusa.
W Polsce w ofercie: M&P.

2. Nginious! 45% (Szwajcaria, True Spirits) – 94,5/100
Mieszanka 18 botaników typowych dla szwajcarskich alp, wśród nich werbena czy melisa. Aromat paproci, igliwia, szyszek, jagód. Smak dość ostry, dużo jałowca, pieprz cubeba, górski, ostry, finisz mocno nacechowany jałowcem.
W Polsce w ofercie: brak.

Okowita roku
1. Podole Wielkie Ziemniak 2020 Alter Ego 43% (Polska, Podole Wielkie) – 96,5/100
Zapach słodki, jest lekko nuta marchwi, ale też nieobecne w innych ziemniakach nuty owoców – czereśni, jakiejś mało aromatycznej odmiany gruszki. Do tego dużo bananowej słodyczy. Smak w pierwszej chwili cierpki, jak przecięty surowy ziemniak, po chwili dochodzą nuty oleiste – słonecznik, rzepak. Dalej to ewoluuje w kierunku słodkich czipsów ziemniaczanych, czy nawet czipsów z batatów. Finisz jest delikatnie pikantny i delikatnie słony, ale przede wszystkim daje wrażenie „pełnych ust”, masa bardzo świeżego łuskanego słonecznika. Bardzo, bardzo długi posmak. Tak dobre, że trudno nie sięgnąć po kolejny kieliszek.

2. Oxyma Okowita z Ziemniaków 44% (Polska, Oxyma) – 94,5/100
Zapach intensywny, ziemniaczany, nuty ogniska, wypieczonej skórki ziemniaka, lekko zielony ogórek. W ustach mocno wypieczony, chrupiący, wyjęty z ogniska ziemniak. Finisz nieco kremowy, tłusty, skrobiowy, ale to wciąż są mocno wypieczone, smaczne ziemniaki.

Kalwados roku
1. Christian Drouin Calvados ACC 1961 40% (Francja, Christian Drouin) – 95,5/100
Destylacja w obwoźnej małej kolumnie. Zapach słodki, delikatny, jabłek pieczonych z lukrem, w tle: zioła, żółte czereśnie, renklody, mirabelki. Jest bardzo owocowy, pachnie sadem końca lata, choć można też znaleźć tropikalne owoce – kiwi, marakuja. A i trochę migdałów w tym zapachu można znaleźć. W ustach niezwykle delikatny, dystyngowany, elegancki. Mimo upływu lat – bardzo, bardzo jabłkowy. Słodycz pomieszana z wytrawnością, nieco soli, nieco pieprzu, nieco lukru, delikatny owocowy tytoń jak te palone w krajach arabskich. Finisz zaskakuje ziołowością, lukrecją. Jest w tym finiszu coś kruchego, coś co przywodzi skojarzenia ze starością. Nie ma nic rześkiego, cały smak zmierza ku jesieni, suche liście, suche owoce, orzechy włoskie, bakalie… ale rozgrzewająca nuta imbiru to jakby głos sprzeciwu – nie jestem zramolały, ja jeszcze walczę! I faktycznie, w pustym kieliszku czuć wciąż słodycz bardzo dojrzałych jabłek, choć przeplatana rodzynkami, figami, suszonymi morelami, pojawia się też niespodzianie nuta warzywna, pietruszki. A może to jest kandyzowana pietruszka…? Kontemplacyjny trunek.
W Polsce w ofercie: M&P.

2. Christian Drouin Calvados Pays d’Auge 1981 40% (Francja, Christian Drouin) – 93/100
Destylacja w alembiku. Wytrawny, cierpki, skórzasty aromat, nuty pestki, migdałów, bardzo delikatnie octany. I dużo jabłek, wydają się słodsze w zapachu niż w wersji 1991. Jest też nuta cynamonu, ziół, może marakuja. W ustach trunek delikatny, od razu czuć słoność i bardzo intensywnie jabłka – cierpkie i gorzkie, do tego żółte owoce – dojrzałe mirabelki i brzoskwinie, owocowy tytoń. W potężnym, bardzo długim finiszu więcej tytoniu, jeszcze więcej soli, liście owoców, cierpko, wytrawnie, ale czuć jabłkowy charakter destylatu, wręcz jabłka rozpychają się, żeby pozostać jako dominanta trunku. Jabłka cierpkie, dość rześkie, do tego nuta dzikiej mięty.
W Polsce w ofercie: M&P.

Brandy roku
1. Metaxa AEN No 2 Despina 2018 (Grecja, Metaxa) – 98,5/100
Destylaty pochodzą z pierwszej destylarni w Pireus, czyli sprzed 1968 roku. Pierwsza edycja wyszła w 2008 roku w liczbie 1888 karafek. W 2018 roku wyszła EAN2, beczka nazwana na cześć żony Spirosa – Despina. Tylko 130 karafek, a najstarsze destylaty mają ponad 80 lat.
W Polsce w ofercie: CEDC.

2. Metaxa Angels Treasure Single Cask Strength (42,2%) (Grecja, Metaxa) – 95/100
W zapachu dużo orzechów, rodzynki, miód, dużo muscatu, gałka muszkatołowa, marcepan, malina, róże, herbata. W smaku miód, spadź, zioła, maliny, wyraźna nuta dębiny. W finiszu korzenność – cynamon, gałka muszkatołowa, jabłka, śliwki, maliny, soczyście, choć na samym końcu jest nuta cierpka, tytoniowa.
W Polsce w ofercie: CEDC.

Koniak roku
1. Lheraud 1975 40% (Francja, Lheraud) – 96,5/100
Koniak z winogron z regionu Grande Champagne. Zapach rodzynek, fig, tytoniu, śliwek, marcepanu, gruszek. Smak zaskakująco owocowy – jabłka, gruszki, ale też masa tytoniu, cierpkości, skóry. Finisz bardzo długi, dużo brzoskwini, moreli, gruszek, tytoniowa cierpkość.
W Polsce w ofercie: M&P.

2. Bisquit L’Eternite 40% (Francja, Bisquit & Dubouché) – 96/100
Unikatowa edycja, kupażowana z najstarszych beczek, jakie są w magazynach Bisquit & Dubouché. Zapach suszonych owoców – jabłek, śliwek, gruszek, lekko kawy, herbaty, skóra. W ustach bardzo elegancki, skóra i śliwki, morele, wiśnie, cierpki, ale nie przesadnie, owocowy tytoń. Finisz szorstki, tytoniowy, dużo skóry, suszone morele i śliwki, czekolada, stara słodka madera.
W Polsce w ofercie: brak.

Armaniak roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Baron Gaston Legrand 1980 40% (Francja, Lheraud) – 93/100
Orzechowa barwa i taniczny, orzechowy zapach. Są w nim też: tytoń, skóra, octany, ale też fiołki, aromatyczne gruszki. Smak bardzo wytrawny, cierpki, dużo skóry, dużo tytoniu, kwaśne jabłka, jabłka w popiele. Rozgrzewający finisz – imbir, lukrecja, tytoń, gruszki, jabłka.
W Polsce w ofercie: M&P.

Grappa/marc roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Mascaró Orujo 42% (Hiszpania, Bodega Mascaró) – 91/100
Słodki zapach winogron, lekka nuta pleśniowego sera, lakieru, octu. W ustach bardzo eleganckie, delikatne, słodko-cierpkie, nuty ziołowe i kwiatowe. W finiszu tytoń, orzechy włoskie, czekolada z rodzynkami, z wiórkami kokosowymi.
W Polsce w ofercie: brak.

Pisco roku
1. Julia Muscat Grapes 40% (Chile, Pisqueria Casa Julia) – 95,5/100
Z winogron z Rapel Limeri Valley. Zapach delikatny, kwiatowy, różany, nuta słodkiej śliwki, wiśni, marcepanu. Smak słodki, słodkie śliwki, konfitury różane. Finisz słodki, dużo muszkatowego wina, różaność, delikatne i z wielką klasą.
W Polsce w ofercie: brak.

2. Bou Barroeta Pisco Reposado 40% (Chile, Bou Barroeta Marias) – 88/100
Muszkatowe winogrona z winnic El Rosario nad rzeką Huasco, 12 miesięcy leżakowania. Zapach lekki, różany, polne kwiaty. Smak słodki i różany, liczi, mocno wyczuwalny alkohol. Słodki i różany finisz, pudrowy.
W Polsce w ofercie: brak.

Whisky blendowana roku
1. Johnnie Walker Blue Label Ghost & Rare Port Ellen 43% (Szkocja, Diageo) – 96,5/100
Blend zestawiony w części (nie wiadomo jakiej) z beczek z Port Ellen, poza tym są tu: Mortlach, Dailuaine, Cragganmore, Blair Athol, Oban, Caledonian i Carsebridge. Zapach słodki – jabłka, gruszki, bardzo subtelny, delikatny dym, lekko uwędzona śliwka, wisienka w czekoladzie. Smak to połączenie nut słodkich i taniczności – słodkie gruszki i skóra, tytoń, jest też dym, jest nieco soli. W finiszu nawet więcej soli, pieprz, przesuszająca taniczność, gorzka herbata, kwaśne jabłka, skóra.
W Polsce w ofercie: Diageo.

2. Cladach 57,1% (Szkocja, Diageo) – 95,5/100
Whisky skomponowana wyłącznie z single maltów z destylarni leżących na wybrzeżu (Cladach to po gaelicku wybrzeże): Caol Ila, Clynelish, Inchgower, Lagavulin, Oban i Talisker. Wykorzystano beczki po bourbonie pierwszego napełnienia i beczkach typu hogshead z dębu amerykańskiego oraz beczkach po sherry typu butt pierwszego i ponownego napełnienia. Aromat słodki, soczysty, pełen jabłek i pieczonych jabłek, lukru, prażonych migdałów, śliwek, wiśni w czekoladzie i dymu. Do tego sól i wilgotne drewno, nuta medyczna, ziołowa. W ustach słone jabłka, słone wiśnie, słone gruszki, pomieszanie morskiej soli i słodyczy świeżych owoców, niespotykane. Czekolada z orzechami włoskimi, imbir, pieprz, znów wiśnie w czekoladzie, solony karmel. Finisz smaczny, grający na tych dwóch przeciwnościach soli i słodyczy. Ciekawe, że choć torf jest wszędzie w tej whisky, to jest doskonale ukryty pod solą i słodyczą owoców. Jest też w finiszu nieco ziemista nuta miodu z agawy jak w tequili. Wspaniale zbudowana, głęboka, przyjemna do picia whisky, a jednocześnie prawdziwie morska.
W Polsce w ofercie: Diageo.

Whisky single malt roku
1. Laphroaig 25YO Cask Strength 2019 51,4% (Szkocja, Laphroaig) – 97,5/100
Wersja cask strength, ale alkohol jest głęboko schowany, dodaje ciała, podkreśla smak. Bardzo elegancka, pięknie poukładana whisky, delikatniejsza, ale też ciekawsze niż wcześniejsze wydanie z 2017 roku. Wykorzystano głównie beczki po bourbonie oraz beczki drugiego napełnienia po sherry oloroso z europejskiego dębu. W aromacie mamy: dym, sadzę, wędzenie, nuty medyczne, zioła, wrzosy, dym wrzosowisk, nieco słodkich owoców, bakalii. Smak cierpki, medyczny, ale jest też słodycz brzoskwini, moreli, nuta pomarańczowa. Finisz bardzo długi, owocowy, cytrusowy, czuć też morele i śliwki.
W Polsce w ofercie: Stock Polska.

2. Teeling 24YO 2017 Sauternes & Bourbon Cask 46% (Irlandia, Teeling) – 97/100
Zapach mokrego lasu, igliwia, rodzynki, suszone morele, lekko nuta septyczna. Smak głęboki, gruszki w popiele, sól, śliwki, brzoskwinie, lekko tytoń, lukrecja, mięta, anyż. Finisz jest słodowy, tłusty, nuty delikatnie mięsne, ale też moroszka czy agrest.
W Polsce w ofercie: Tudor House.

Whisky single grain
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Teeling Single Grain 13YO 50% (Irlandia, Teeling) – 88/100
Finiszowanie w beczkach po bordeaux. Zapach ziół, rodzynek, daktyli, skórek słodkich jabłek, miodu. Smak słodki, bardzo miodowy, nuty ziołowe, kukurydziane. Finisz dość medyczny, bardzo dużo kukurydzy, oleistość.
W Polsce w ofercie: Tudor House.

Whiskey irlandzka roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Teeling Pineapple Rum Cask 2020 49,2% (Irlandia, Teeling) – 90,5/100
Whiskey leżakowała ok. 6 lat w beczkach po bourbonie, a potem przelano ją na 15 miesięcy do beczek po Plantation Pineapple. Zapach intensywny, ananasowy, słodki, lekko kokos, czekolada, dużo banana. Smak słodki, banany i ananas, w tle przyjemnie czuć whisky, słód, lekko dymność. W finiszu nieco ziół, leśnego miodu, gruszki, nutka przypraw korzennych, pieprzu, do tego słodycz mlecznej czekolady i wanilii, estrowość rumów melasowych w angielskim stylu.
W Polsce w ofercie: Tudor House.

Whiskey amerykańska roku
1. Michter’s Barrel Strength Rye Whiskey 55,6% (USA, Michter’s) – 95/100
Żytnia whiskey. Zapach słodki, lekko kiszonki, gruszki w occie, przyprawy korzenne, gałka muszkatołowa, cynamon, ziarna kawy, prażone zboże. W smaku – ananas, banany, imbir, gałka muszkatołowa. W finiszu banany, lekko migdały i orzechy laskowe, zioła.
W Polsce w ofercie: Pinot Wine & Spirits

2. Templeton Rye Carribean Rum Cask Finish 46% (USA, Templeton Distillery) – 93,5/100
W aromacie masa bananów, mango, zioła, koper, orzechy, tarta orzechowa. W smaku cierpkie, estrowe, jak rum z Jamajki, nuty bananów, ananasa, kokosa, ziół. Finisz cierpki, rozgrzewający, dużo tanin, cynamon, egzotyczne drewno, rodzynki i banany.
W Polsce w ofercie: M&P.

Bourbon roku
1. Four Roses Limited Edition 2018 Release 54,2% (USA, Four Roses) – 97/100
Zapach bardzo intensywny – skóra, lakier, śliwki, ume, kwaśne jabłka. W smaku zioła, skóra, kawa, syrop piniowy, lekko nuty octowe. Potężny finisz, pełen pomieszania nut słodkich, czekoladowo-śliwkowych z wytrawnymi, tytoniowymi, skóra, gencjana.
W Polsce w ofercie: brak.

2. Blanton’s Special Release 2020 49% (USA, Buffalo Trace) – 94,5/100
Słodki, delikatny aromat, sporo nut nugatu, czekolady z orzechami, lukrecji, poza tym ostra nuta leśna, żywiczna, a także zioła prowansalskie, rozmaryn, mięta, szałwia. Jest też bardzo słodki zapach amerykańskiego dębu, nawet nie tyle waniliowy, co kwiatowo-miodowy, jest słodycz daktyli, fig, syropu klonowego. Aromatycznie to być może w ogóle najciekawszy Blanton’s, ma zapach naprawdę starego, co najmniej osiemnastoletniego bourbona, co zapewne udało się uzyskać dzięki leżakowaniu na wyższych, cieplejszych poziomach magazynu w Buffalo Trace Distillery. W smaku ostry, z pazurem typowym dla Blanton’s – masa kukurydzy, ziół, lekko goryczka głogu czy jarzębiny, lekko anyż, lekko marcepan. Finisz jest jak miód z szyszkami sosnowymi, nuty leśne, jałowcowe, ale też bardzo wyraźna kukurydza, wręcz popcorn. Czuć mocniej wypaloną beczkę – orzechy włoskie, migdały, pestki owoców, wspomniany wcześniej głóg czy nawet tatarak.
W Polsce w ofercie: M&P.

Rum roku
1. Dictador 2 Masters 1976 Ximénez Spínola 46,4% (Kolumbia, Dictador) – 97,5/100
Efekt współpracy znanego winiarza i starego kolumbijskiego rumu, pozycja z serii 2 Masters, odpowiadali za nią José Antonio Zarzana i Hernan Parra, wykorzystano beczki po sherry pedro ximénez z 1918 roku. Rum dodał nut balsamicznych, które sprawiają, że posmak alkoholu stał się bardzo długi. Ta edycja to swego rodzaju hołd dla szczepu pedro ximénez.
W Polsce w ofercie: Stock Polska.

2. Engenhos do Norte 970 15YO Madera Wine Cask Strength 50,9% (Portugalia/Madera, Engenhos do Norte) – 96/100
Beczki po półwytrawnej maderze z winogron tinta negra, destylacja lokalnego soku z trzciny cukrowej. Aromat wytrawny, wiśnie, rodzynki. W smaku dużo soli, pieprz, skóra, suszone śliwki, lukrecja. W finiszu skórki mandarynki, tytoń, skóra, sól, sadza, przypalone rodzynki.
W Polsce w ofercie: brak.

Arrack roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Botavia Arrack Naga 42,7% (Indonezja, Naga Rum) – 92,5/100
Destylat z melasy, fermentowany z udziałem drożdży pochodzących z czerwonego ryżu. Mieszanka destylatów z alembików i z kolumny rektyfikacyjnej. Dojrzewał w beczkach z lokalnej odmiany drzewa tekowego przez trzy lata, a potem jeszcze cztery lata w beczkach po bourbonie. Zapach bardzo wytrawny i dość słony, dużo skóry, wilgotnych liści, suszonych śliwek. W smaku cierpki, nuty herbaciane, tytoniowe, słone. Finisz długi, ściągający, sól i tabaka.
W Polsce w ofercie: brak.

Tequila roku
1. Cenote Sac Actun Extra Añejo Tequila 40% (Meksyk, Cenote) – 96,5/100
Dziesięcioletnia, leżakowana w amerykańskim dębie, destylowana raz na siedem lat. Zapach lekko przydymiony, ale wyraźnie słodki, czuć nieco kukurydzy, ziół, lukrecji, anyżu, wanilii, rumowej słodyczy. Nuty ziemiste i warzywne – pietruszka, seler. I znów kukurydza, jak na nachos. W smaku słodko, miód, mirabelki, wisienki koktajlowe, słodkie winogrona, nieco tanin, słodki tytoń. Finisz słodko-cierpki, dużo tytoniu, kakao, kiwi, papaja, mango, nawet banany. Bardzo bogata i elegancka w smaku, kontemplacyjna.
W Polsce w ofercie: Cerville Investments.

2. El Mayor Añejo 40% (Meksyk, Destiladora González Lux) – 92/100
Tequila 100% błękitnej agawy, leżakowanie 18-36 miesięcy w białym amerykańskim dębie. Limitowana edycja, każda butelka numerowana. Słodki zapach miodu, nuta muszkatu, wanilii, śliwki. Smak najpierw cierpki – kwaśne jabłka i gruszki, potem bardziej słodki, miodowy, po korzenne cynamonowe nuty. Finisz cierpki, jabłkowy. Nie ma ziemistości typowej dla wielu tequili, ta jest bardzo owocowa i bardzo smaczna.
W Polsce w ofercie: Pinot Wine & Spirits,

Mezcal roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Se Busca Mezcal Joven Madrecuishe 45% (Meksyk, SPI) – 92,5/100
Zapach kiszonych ogórków, kiszonej rzepy, kiszone rzodkiewki, słoność, słoma. Smak słodkiej kiszonki, kapusta z cukrem. Finisz też kiszony plus ziemistość, pieczone ziemniaki i słodka kiszona kapusta, kwaśne. I dymność.
W Polsce w ofercie: Cerville Investments.

Shōchū/baijiu roku
1. Brak pierwszej nagrody.

2. Hakutake Shiro 37% (Japonia, Takahashi Shuzo) – 94/100
Białe shōchū jednokrotnie destylowane z ryżu, starzone sześć miesięcy. Powstaje w prefekturze Kumamoto. Słodko-kwaskowy aromat fermentowanego ryżu, kwiatów, malin, lakieru. Smak słodki, gęsty, ryżowy, kwiaty, delikatnie sól. Kwiatowy, pudrowy, lekki, słodki, bananowy, nuta melona, bardzo przyjemny finisz.
W Polsce w ofercie: brak.

Likier roku
1. Art in the Barrel No 4 Raspberry Ginger 25% (Litwa, Stumbras) – 95,5/100
Lekki, naturalny likier owocowy. Piękny zapach malin, z nutą imbiru. W smaku cudowne połączenie słodyczy syropu malinowego i pikantności imbiru. Finisz słodko-pikantny, lekko też czuć cytrynę.
W Polsce w ofercie: brak.

2. Pakruojo Dvaro Kenijos kavos trauktinė 22% (Litwa, Pakruois Spirit) – 95/100
Ziarna kawy arabica były parzone na zimno i macerowane w alkoholu, dodano odrobinę cukru trzcinowego. Likier ma intensywny zapach kawy. Smak cierpki, kawowy, wytrawny. Bardzo kawowy, czysty smak i finisz, słodycz zrównoważona. Świetnie zrobione.
W Polsce w ofercie: Kamron Group

Książki roku
1. David Stirk „The Distilleries of Campbeltown” (Neil Wilson Publishing)
Świetna monografia Campbeltown. Autor bogato cytuje źródła statystyczne, a także fragmenty z dawnych gazet i listy pomiędzy przemysłowcami. Część książki stanowi reprint dzieła Alfreda Bernarda z 1886 roku – poświęcony działającym wówczas destylarniom w Cambeltown, które kronikarz odwiedził. Jest też krótko omówiona historia każdej destylarni.

2. Michał Bardel, Małgorzata Sułek „Winne osobliwości” (Czas Wina)
W formie krótkich historyjek książka przedstawia różne naj, naj, naj w świecie win. Nie jest to jednak żaden ranking, a zbiór historyjek, czasami to naj wcale nie jest naj, ale tak się utarło, lub tak się winiarzowi wydaje, co autorski duet ze swadą ujawnia.