Po raz kolejny prezentujemy najciekawsze polskie produkty roku – wódki, likiery, okowity, whisky, gin. Medalem Debiut roku honorujemy to, co innowacyjne, wyjątkowe i najwyższej jakości w swojej kategorii. Pod uwagę branych była rekordowa liczba aż 639 próbek różnych alkoholi. Średnia z ocen w skali 0-100 wynosi aż 78 (kolejno: 77 w 2022, 76 w 2021, 77 w 2020, 73 w 2019, 66 w 2018 i 68 w 2017 roku), co kolejny raz potwierdza, że jakość polskich alkoholi jest bardzo wysoka i stabilna. Pod uwagę brane były wszystkie segmenty, od ekonomicznego po super premium, a także – w niewielkim zakresie – nadsyłane konkursowe alkohole domowe. Ogromny wzrost liczby nowych alkoholi związany jest z powstającymi nowymi destylarniami, nowymi markami – w następnych latach można spodziewać się, że jeszcze więcej nowości trafiać będzie na sklepowe półki. Pomimo starań, w 2023 roku udało się spróbować tylko ok. 80% tego, co nowego w Polsce wyprodukowano. Szacujemy, że na rynek trafiło ponad 760 nowych receptur (czasami dotyczy to znanych już od lat marek, ale np. z obniżoną mocą alkoholu, albo o zmniejszonej zawartości cukru). Przy tak ogromnej liczbie nowości trudno jest trzymać rękę na pulsie, zwłaszcza, że nie wszyscy nowi producenci przysyłają próbki do oceny.
Tabela i wykres pokazują jak oceny rozkładały się w przedziale jakościowym. Ocen bardzo niskich, w przedziale 0-20 było bardzo niewiele, natomiast oceny 80-100 przeważają.
Jak oceniano próbki?
| Wartość | 0-10 | 10-20 | 20-30 | 30-40 | 40-50 | 50-60 | 60-70 | 70-80 | 80-90 | 90-100 |
| Liczba próbek 2017 | 5 | 3 | 8 | 23 | 22 | 32 | 51 | 64 | 89 | 21 |
| Liczba próbek 2018 | 2 | 5 | 18 | 20 | 26 | 42 | 54 | 44 | 80 | 31 |
| Liczba próbek 2019 | 3 | 1 | 4 | 12 | 15 | 19 | 45 | 51 | 113 | 31 |
| Liczba próbek 2020 | 1 | 2 | 5 | 4 | 9 | 16 | 28 | 48 | 111 | 55 |
| Liczba próbek 2021 | 2 | 5 | 8 | 17 | 22 | 32 | 63 | 119 | 209 | 99 |
| Liczba próbek 2022 | 4 | 6 | 10 | 19 | 17 | 13 | 55 | 126 | 250 | 121 |
| Liczba próbek 2023 | 9 | 6 | 4 | 4 | 20 | 31 | 55 | 101 | 262 | 147 |
| Wartość | 0-10 | 10-20 | 20-30 | 30-40 | 40-50 | 50-60 | 60-70 | 70-80 | 80-90 | 90-100 |
| 2017 | 1,6% | 0,9% | 2,5% | 7,2% | 6,9% | 10,1% | 16,0% | 20,1% | 28,0% | 6,6% |
| 2018 | 0,6% | 1,6% | 5,6% | 6,2% | 8,1% | 13,0% | 16,8% | 13,7% | 24,8% | 9,6% |
| 2019 | 1,0% | 0,3% | 1,4% | 4,1% | 5,1% | 6,5% | 15,3% | 17,4% | 38,4% | 10,5% |
| 2020 | 0,4% | 0,7% | 1,8% | 1,4% | 3,2% | 5,7% | 10,0% | 17,2% | 39,8% | 19,7% |
| 2021 | 0,4% | 0,9% | 1,4% | 2,9% | 3,8% | 5,6% | 10,9% | 20,7% | 36,3% | 17,2% |
| 2022 | 0,6% | 1,0% | 1,6% | 3,1% | 2,7% | 2,1% | 8,9% | 20,3% | 40,3% | 19,5% |
| 2023 | 1,4% | 0,9% | 0,6% | 0,6% | 3,1% | 4,9% | 8,6% | 15,8% | 41,0% | 23,0% |
Debiut roku 2023 – wódka czysta
Ima Potato Vodka 40% (Ima Distillery)
Edycja wódki z niewielkim dodatkiem destylatu ziemniaczanego. Zapach bardzo ładny, wyraźnie wyczuwalny surowy ziemniak, skrobia, zielony ogórek. Smak cierpko-słodki, nieco pudrowy, sporo słodkiej skrobi, łuskane pestki słonecznika. Finisz długi, oleisty, dużo pestek słonecznika.
Debiut roku 2023 – wódka starzona
Manufakturowa Rocznikowana z beczki nr 01 46,3% (Old Polish Vodka)
Żytnia wódka z certyfikatem bio, leżakowana ponad 3 lata w beczkach po winie cabernet cortis z regionu Sandomierza, tylko 359 butelek. W zapachu dużo orzechów włoskich, ziarna, śliwek, renklod, rodzynek, ale też nuty ziemiste, wytrawne. W ustach cierpka, pieprzna, wytrawna, dużo orzecha włoskiego, skórzastość, wytrawne śliwki, morele. W finiszu nuta wanilii, ale też dużo pieprzu, ale też delikatna słoność, skórzastość, tytoń.
Debiut roku 2023 – wódka gatunkowa
Longinus Wódka Chrzanowa 40% (Nalewkarnia Longinus)
Zapach bardzo delikatny, chrzan jest wyraźny, ale nie dominujący, nie gryzie w nos, jest subtelny, nawet delikatnie słodkawy. W smaku także wódka bardzo delikatna, choć wyraźnie chrzanowa. Nic nie ostra, przeciwnie, słodko-skrobiowa, jakby to był młody ziemniak. W finiszu jest ciut więcej ostrości, ale wciąż to chrzan niesamowicie delikatny, nie piecze, lekko rozgrzewa, jest korzenność, jest soczysta nutka znana z wasabi.
Debiut roku 2023 – wódka smakowa
Conopcia 40% (ICM)
Wódka konopna, z aromatami świeżych kwiatów konopi. Zapach bardzo intrygujący – roślinny, ale nie są to suszone zioła, raczej zapach świeży, bardzo oleisty, nieco słodki – jak mirabelki i marwitki, delikatnie pudrowy, jak róże. Smak jest swoisty dla konopi – gorzko-słodki, roślinny, oleisty, jest rześkość mięty w ustach, jest słodycz karotki, i tłustość kakaowca. Finisz długi, nieco cierpki, goryczkowy, skojarzenia z jarzębiną, ale też gorzkim kakao, bardzo oleisty, ale też mineralny, nuty korzenne.
Debiut roku 2023 – gin
Sava Polish Pink Gin 40% (Honey Mango)
Do oryginalnej receptury jedenastu botaników znanych z Sava Polish Dry Gin dodano jeszcze trzy: malinę, miętę i płatki róży. Świetny, czysty zapach malin, a w tle zioła, kolendra, pieprz, kardamon i mocny jałowiec. W smaku lekka goryczka, kwaśna wytrawna malina, nuty leśne i ziołowe, jagody leśne, majeranek. W finiszu jest kwaskowść, jest goryczka, nuty jarzębiny, kaliny, kwaśnej maliny, cytrusowego jałowca, kolendry, pieprzu. Znakomicie ułożony, cudownie pijalny wytrawny pink gin.
Debiut roku 2023 – likier ziołowy
Jaśnica 25% (Monard)
Mieszanka 18 ziół macerowanych z dodatkiem miodu. Leżakowana rok w beczce z węgierskiego dębu. Zapach lekki ziołowy, herbata ziołowa, owoce leśne, jagody. Smak gorzki jak suszony mniszek lekarski, jak syrop na kaszel. Długi, goryczkowy finisz, nuty chmielowe, mniszkowe.
Debiut roku 2023 – likier owocowy
Cytrynówka Świętokrzyska 14,5% (Cafetin)
Konsystencja gęsta, wyciśniętego soku z cytrusa. Intensywny, naturalny, czysty aromat cytryn. W ustach gęste, miąższ owoców, kwaśne, mocno cytrynowe. Długo pozostawia w ustach bardzo rześki smak wyciśniętej cytryny.
Debiut roku 2023 – likier koktajlowy
Limonka z Zieloną Herbatą 21% (Cieleśnica)
Naturalnie mętne, bardzo przyjemny kwaskowy zapach, jest w nim i limonka, i herbata. W ustach rześko, duża kwasowość, lekko goryczka – skórki, albedo, cytrusowość: cytryna, limonka, grejpfrut, pomelo. Rześki, kwaśno-gorzki finisz. Idealne z lodem, z woda sodową.
Debiut roku 2023 – likier miodowy
Miodunka Ustrońska 2023 40% (Destylarnia Ustroń)
Zapach chmielowy, gorzkawy, oleisty, ziarna słonecznika i gorzki miód. Ładnie to do siebie pasuje. Smak oleisty, przypomina grappę z dodatkiem miodu – słonecznik, oliwki, chmiel. W finiszu dominuje miód, ale nie słodki, raczej dający ciała trunkowi, wyraźnie chmiel, goryczka, lekka nuta skórzasta, taniczna.
Debiut roku 2023 – likier piwny
Kord Crafted Spirits 35% (Wolf & Oak)
Efekt współpracy Wolf & Oak i Browaru Jan Olbracht. Destylat z piwa Kord z dodatkiem piwa Kord, leżakowanie w beczce po bourbonie 6 miesięcy. Fantastyczny zapach piwa, słodu, czekolady, kawy, prażonego ziarna, miodu gryczanego. Smak słodki – słód, kakao, słodka kukurydza w czekoladzie, delicje pomarańczowe. Bardzo długi finisz, w nim kawa, kakao, suszone śliwki, czarny chleb z miodem, konfitura z wiśnią.
Debiut roku 2023 – likier kremowy
Śmietanówka Kreolska 20% (Monard)
Śmietana z dodatkiem cytrusów i przypraw karaibskich. W zapachu pomarańcze, mandarynki. W smaku także dominują słodkie pomarańcze i mandarynki. Oleista kremowość, różaność, liczi w posmaku.
Debiut roku 2023 – okowita zbożowa
Okowita Słodowa Pszeniczna 46% (Silesia Distillery)
Piękny zapach mąki, pieczonego chleba, aż… ślina się zbiera w ustach do jedzenia. Jest też w zapachu kwas chlebowy, słodycz, delikatna miodowość. Żadnych zbędnych nut, samo zboże. W ustach rozgrzewająca, słodko-cierpka, nuty kwaskowych jabłek, gruszek, ale też kardamonu. Do tego karmel, uprażone słodkie ziarno. W finiszu jabłka słodkie i kwaskowe, dużo karmelu, miodu, słodyczy, ale też lekka goryczka jak z pektyn pestek, lekka pieprzność. Doskonale przedestylowana i zestawiona okowita.
Debiut roku 2023 – okowita ziemniaczana
Okowita ziemniaczana z młodych ziemniaków OZI/0 40% (Dyssov)
Wykorzystano lokalne ziemniaki odmiany red lady, destylowane do ok. 88%. W zapachu: koperek, mięta, zielony ogórek, morele. Smak mizerii, płatków ziemniaczanych z koperkiem, chrzan. Pyszne. Finisz tłusty – sezam, młode ziemniaki z koprem i oliwą, bób gotowany, szparagi, ogórki, pestki słonecznika.
Debiut roku 2023 – okowita owocowa
Śliwowica Starzona w Beczkach po Cabernet Sauvignon 2022 Batch 1 51,8% (Old Polish Vodka)
Edycja limitowana, tylko 292 butelki. Zapach głęboki, słodko-wytrawny, bardzo intensywnie owocowy, swoiście śliwkowy, soczysty, delikatnie nuta migdałowa i orzechowa w tle. W ustach eksplozja owoców – słodkich i cierpkich, śliwek zielonych i czerwonych, mirabelek i renklody, do tego delikatna tytoniowa cierpkość i nuta lukrecji. Śliwki, wiele odmian śliwek w finiszu, owocowo, słodko-cierpko, jest też nuta pigwy, morwy, porzeczki, jest lekko eukaliptus, mięta, taniny drewna. Pięknie poukładana, soczysta śliwowica, alkohol głęboko ukryty, choć czuć, że rozgrzewa.
Debiut roku 2023 – destylat
Destylat z Orzechów i zbóż 43% (Slavic Spirits)
Orzechy laskowe były fermentowane wraz ze słodowanym ziarnem, nie dodawano cukru, nie jest to geist orzechowy. Zapach słodki, deserowy, orzechy laskowe i mleczna czekolada, wafelek orzechowy. W smaku tłuste, oleiste, kakaowe, gorzko-słodkie, bardzo ciekawe, treściwe. Finisz jest pełen orzechów i wafla, długi, głęboki, smaczny. Świetnie zrobione.
Debiut roku 2023 – bierbrand
Chmielówka Ustrońska 2023 50% (Destylarnia Ustroń)
Chmielona na zimno, destylacja w aparacie Holstein na żywym ogniu. Piękny, intensywny zapach chmielu, suszonych kwiatów, mniszka lekarskiego, nuty apteczne. W ustach goryczka, chmiel, rumianek, znów goryczka, bardzo gorzko. Finisz bardzo długi, bardzo intensywnie goryczkowy i chmielowy, pięknie oddany charakter piwa Pils.
Debiut roku 2023 – rum
Rum Wrocławski Cask 10 l 62% (Wrocławskie Studio Alkoholi)
Własna destylacja przefermentowanej melasy, dwa lata leżakowania w kamionkowym zbiorniku. Zapach miodu lipowego, spadziowego. W smaku miód, spadź, śliwka, wędzona śliwka, anyż. W finiszu – anyż, miód, śliwki, gruszki.
Debiut roku 2023 – whisky
Paprocky Single Malt 40% (Bartex-Bartol)
Leżakowana w dębie amerykańskim. Zapach subtelny, delikatny, słodki, owocowy – dużo jabłek i gruszek, słód. W smaku jest słód, jest trochę cierpkiego jabłka, są cytrusy, jest szczypta tytoniu. Whisky jest oleista, po chwili dochodzą w ustach nuty eukaliptusa, ale też nieco przypraw korzennych – cynamon, lekki pieprz. W finiszu jest goryczka grejpfruta, owoc granatu, kwaskowe i gorzkie jabłka, czuć słód, jest tez lekka słoność, mączność.
Debiut roku 2023 – innowacja ex-equo
Wódka z ziaren kakaowca 40% (M. Pelczar)
Wódka stworzona przez mistrza cukierników Mirosława Pelczara, właściciela sławnej Pijalni Czekolady w Korczynie. Doskonały zapach kakao, czarnej wytrawnej czekolady z leciutką nutką wanilii, leciutką suszonej papryki, kukułka. Smak bardzo wytrawnej czekolady, suszonej papryki, przesusza śluzówkę, a jednocześnie wzmaga apetyt, świetne jako aperitivo. W finiszu wykwintna gorzka czekolada z suszonymi płatkami kwiatów, z solą.
Debiut roku 2023 – innowacja ex-equo
Śledziówka 38% (On Spirit)
Kiszony śledź, poddany fermentacji… A potem destylacja i co mamy? Zapach wędzonych rybek w oleju, szprotek. Smak jest oleisty, najpierw nieco słodki, potem bardzo rybny. Finisz to intensywny smak wędzonej ryby, nie słonej, ale tłustej. Czy to wódka pod śledzia, czy zamiast śledzia, jako tzw. śledź dyżurny w barze? Dla miłośników ekstremalnych doznań, a także dla Skandynawów, Japończyków, Eskimosów i tych nacji, które za pan brat żyją z wędzonymi rybami.
Debiut roku 2023 – innowacja ex-equo
Delicious Coffee Kick 25% (The Lick)
Zapach dobrej, wytrawnej, świeżo zmielonej kawy. W smaku bardzo eleganckie połączenie alkoholu i kawy, czuć ciągle dobrą kawę, jest lekka słodycz, alkohol głęboko ukryty. Finisz gorzki, wytrawny, kawowy, oczyszcza usta, najpierw niemal cała słodycz błyskawicznie znika, potem zostaje w ustach posmak jak cukierka kawowego – Coffee Deluxe Drops. Smak jest unikatowy, nie ma podobnego w innych likierach kawowych, zaskakująco lekki.
Debiut roku 2023 – innowacja ex-equo
Natka Pietruszki 22% (Mały Kogut)
Macerowane liście pietruszki. Bardzo przyjemny, czysty aromat natki, delikatna słodka nuta karotki, pietruszki, kopru. Smak słodki, pietruszka, pędy bambusa, nuta śliwkowa, soja. W finiszu – marchew, seler, pietruszka. Słodkie, ale też delikatnie słone, warzywne i bardzo smaczne.
Debiut roku 2023 – innowacja ex-equo
Gothic Angels Smoky Peppers 40% (Browar Toruński Toruń)
Głęboki zapach torfu i papryki, jest suszona papryka w strączkach, jest mielona papryka, w tle słód. W smaku najpierw jest pikantna nuta paprykowa, potem papryka bardziej delikatna. Skojarzenia zarówno z serbską tłuczona suszona papryką, jak i wędzonymi paprykami typowymi dla kuchni z Basilicata. Finisz zaskakuje goryczka jak z albedo grejpfruta, jest wrażenie gorzkiego chmielu, jest szczypta pieprzu.
Debiut roku 2023 – innowacja ex-equo
Wasabi Farm Gin 40% (Wasabi Farm Poland)
Zapach bardzo intensywny, wasabi gryzie w nos i wyciska łzy, a w tle wyraźny jałowiec, nuty dzięgla. W ustach szczypie wasabi, jest jałowiec, jest też coś słodkiego, jagodowego, czerwone jabłko, może mięta. Mocne wasabi w długim finiszu. Jałowiec, igliwie pod spodem.
Debiut roku 2023 – tradycja ex-equo
Pędy Sosny Kwiat Lipy 30% (Gniewski Dwór)
Klasyczna nalewka na pędach sosny, z dodatkiem miodu. Zapach lasu, igliwia, żywicy. W smaku las – igliwie, zielone szyszki, miód. Głęboki, leśny finisz.
Debiut roku 2023 – tradycja ex-equo
Sosna 2023 35% (Youra Spirits)
Likier z młodych pędów sosny. Piękny ziołowy zapach lasu, igliwia, zielonych szyszek, żywicy, bzu. W ustach miód spadziowy i żywica, słód karmelowy. Bardzo słodki, miodowy finisz z nutami igieł leśnych, jałowca, kakao.
Debiut roku 2023 – tradycja ex-equo
Młódka 44% (40 Procent)
Żytnia wódka, ze sporym udziałem słodu żytniego zrobiona. W zapachu bardzo dużo mąki żytniej – słodkiej i leciutko kwaskowej. Piękne nuty owocowe – jabłka, cytryna, morela. Jest też szorstki zapach wilgotnych liści tytoniu. W smaku bardzo dużo śliwek – słodkich i kwaskowych, mirabelek, renklod, wciąż też jest żytnia mąka w ustach i czekolada ze śliwką. W finiszu śliwki, czereśnie, czekolada, woskowość kitu pszczelego i kwaskowość soku z wiśni.
Debiut roku 2023 – domowa receptura
Likier z pieczonej papryki (38% (Bael Handmade)
Zapach strucli makowej, sułtańskich rodzynek, śliwki. Ale… może być też pieczonej papryki. Niesamowicie przyjemny, świąteczny, pijalny. W ustach lekka pikantność – papryka, pieprz, ale przyjemnie zrównoważona słodyczą sułtanek, śliwek. W finiszu słodycz strucli i piekące nuty paprykowe – mak i nie wysuszone sułtanki.
Debiut roku 2023 – destylarnia
Dyssov
Rodzinna destylarnia, powstała w miejscowości Dys, na obrzeżach Lublina, w budynku zabytkowego młyna wodnego z 1895 roku. Podczas rewitalizacji budynku zadbano o zachowanie historii miejsca i osób z nim związanych. Wyposażeni w miedziany alembik z 1000 l zbiornikiem oraz kolumnę z możliwością destylacji na 12 półkach, według własnego projektu. Robią okowity zbożowe, owocowe i piwne.
Debiut roku 2023 – destylarnia
Sedina
Producent ginu i wódki z Polic pod Szczecinem. Destylacja odbywa się w miedzianych alembikach. Botaniki do ginów sprowadzane są z różnych stron świata, np. pomarańcze z Ghany czy aframon z Madagaskaru. Destylacja odbywa się w stylu London dry, wszystkie botaniki razem trafiają do zbiornika. Opracowali już kilka własnych receptur, destylują też usługowo.
Debiut roku 2023 – destylarnia
Wrocławskie Studio Alkoholi
Pod marką Wrocławska zadebiutowała w 2023 roku nowa kolekcja alkoholi. Wlewane do kamionkowych amfor, ręcznie robionych przez rzemieślników z Bolesławca na wzór antycznych naczyń. To dzięki „oddychającej”, wypalanej w 1500 stopniach glinie ich alkohol jest niepowtarzalny, bez niepożądanych posmaków. W ofercie są rumy, wódki, nalewki i likiery.
Debiut roku 2023 – destylarnia
Probus
Browar i destylarnia znajdują się w centrum Oławy, we wzniesionym z czerwonej cegły budynku odrestaurowanej zabytkowej poniemieckiej ujeżdżalni. Uzywają alembika Kothe ze zbiornikiem 150 l. Pierwszy odpęd odbył się pod koniec marca 2023. W ofercie są okowity – jęczmienna i jabłkowa – oraz bierbrand z piwa stout, limonczello i nalewka na pędach jodły kalifornijskiej.
Debiut roku 2023 – destylarnia
Tessellis
Destylarnia powstała pod Gliwicami, w Sośnicowicach. W kwietniu 2023 na rynek trafiły ich pierwsze produkty – giny i wódki. Destylarnia mieści się w dawnym budynku przemysłowym o powierzchni 800 mkw., wyposażona jest w produkowany w Serbii miedziany alembik do destylacji ze zbiornikiem 200 l, trzypółkową kolumną i osobnym koszem na delikatniejsze botaniki
Debiut roku 2023 – destylarnia
Czarny Baran
Nowa destylarnia w Tychach. Pierwszym alkoholem jest okowita z jabłek odmiany szampion. Całość procesu produkcji, począwszy od przyjęcia surowca, a skończywszy na etykietowaniu, odbywa się na terenie destylarni. Destylacja prowadzona jest do mocy 70-75% na sprzęcie serbskiej firmy DES Subotica.
Debiut roku 2023 – producent
Slavic Spirits
Nowa polska firma, która wystartowała z bardzo szeroką ofertą okowit, likierów i nalewek, mają też w ofercie wódkę czystą, gin, a także różne unikatowe edycje, jak pochodzący z 1943 roku destylat z wiśni. Stosują innowacyjną formę starzenia młodych owocowych destylatów, nalewek i likierów, umieszczając w butelkach dedykowany trunkowi „totem” – wykonaną z dębiny figurkę, odwołującą się do słowiańskiej kultury i historii.
Debiut roku 2023 – producent
Tvigwychsin
Marka wódki czystej, która z dużym sukcesem weszła w 2023 roku na rynek, widoczna w barach i dobrych restauracjach. Wódka jest żytnia, w pomysłowej butelce, uwagę przyciąga trudna do wymówienia nazwa.
Debiut roku 2023 – producent
ICM
Spółka ma laboratorium na ul. Puławskiej w Warszawie i zakład produkcyjny oraz magazyny w Piasecznie. Mają też swoje uprawy: konopi, ziół, owoców. Zadebiutowali w 2023 roku marką wódki konopnej Conopcia, w przygotowaniu jest gin.
Debiut roku 2023 – producent
Youra Spirits
Krakowska manufaktura nalewek i likierów, z własną lokalną wytwórnią i kraftowym rodowodem. Trunki długo leżakują w stalowych zbiornikach zanim trafią do butelek, są pełne soczystej owocowości.
Debiut roku 2023 – producent
Mały Kogut
Szczecińska Manufaktura Nalewek Mały Kogut specjalizuje się w nalewkach z warzyw. Niebanalny smak powstały na bazie naturalnych składników to serce każdej nalewki: z Buraka, z Natki Pietruszki, z Ogórka i Rabarbaru, z Kolorowego Pieprzu, Chrzanu i Owoców Jagodowych, z Chili i Rokitnika. Cała produkcja jest ręczna.
Debiut roku 2023 – producent
Sava Gin
To projekt grupy znajomych, fanów ginu, który urodził się na warszawskim Żoliborzu (stąd nazwa nawiązująca do legendy Warsa i Sawy oraz syrenka w design). Ich pierwsze udane produkty to gin Sava Dry i Sava Pink.
